Historia

miniatura
Historia
/
ks. Marek Twardzik

Ta zbrodnia dotknęła ewangelików

– w 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej oraz śmierci ks. Richarda E. Wagnera Trzeciego sierpnia minęło 80. lat od śmierci ks. Ryszarda Ernsta Wagnera, ostatniego przedwojennego proboszcza parafii ewangelickiej w Bielsku (Bielsku-Białej). Zmarły w 1945 roku, był jedną z około 2 000 udokumentowanych ofiar obozu pracy przymusowej na Górnym Śląsku w Świętochłowicach-Zgodzie, zorganizowanego przez ówczesne polskie władze komunistyczne. Ks. Richard E. Wagner był ofiarą zbrodni, którą dziś nazywamy Tragedią Górnośląską. Pod tym terminem kryją się represje, których ofiarami, po wkroczeniu na ten obszar Armii Czerwonej w 1945 roku, padli mieszkańcy Górnego Śląska podejrzani o sympatie nazistowskie i niechęć do nowej, komunistycznej władzy. Zbrodnie miały charakter narodowościowy i obejmowały mordy na cywilach, zabójstwa, gwałty, rabunki,[...]

miniatura
Przy Róży Lutra
/
bp Marian Niemiec

Narodziny zreformowanego Kościoła

W dniu 25 czerwca tego roku minęła 495. rocznica Wyznania augsburskiego. W agendzie liturgicznej naszego Kościoła przewidziane zostało na tę okazję nabożeństwo. Niestety tylko w niewielu parafiach takie nabożeństwa się odbyły. A tam, gdzie się odbyły, frekwencja była znikoma, wręcz tragiczna. Dlaczego tak jest? W naszej pobożności luterańskiej pamiętamy o Pamiątce Reformacji 31 października, a zapominamy o rocznicy odczytania na Sejmie Rzeszy w Augsburgu Wyznania augsburskiego. Z czego to wynika? Historycy w zasadzie są zgodni, że Reformacja, czyli „odnowa nauki, wiary i życia Kościoła” rozpoczęła się 31 października 1517 roku. Tak, przybicie przez Marcina Lutra 95 tez rozpoczęło i rozpętało Reformację, w wyniku której pojawił się odrodzony i odnowiony Kościół. Pamiętamy o tym początkowym wydarzeniu, a w 2017 roku hucznie[...]

miniatura
Historia Polecamy
/
Ewelina Kuna

„Tak” wobec Boga i człowieka

– w 95. rocznicę śmierci    Ewy von Tiele-Winckler (1866-1930) Imię Matki Ewy wciąż budzi wzruszenie, wdzięczność i szacunek, nie tylko w Miechowicach, gdzie żyła i otworzyła prężnie działające zakłady opiekuńczo-wychowawcze Friedenshort – Ostoja Pokoju. Także w wielu miejscach, gdzie pamięć o niej jest nadal żywa. Nazwała siebie Ancilla Domini – służebnica Pańska, koncentrując cały swój wysiłek twórczy, trud i dzieło miłosierdzia na jednym celu – służbie Bogu przez służbę bliźnim. W czerwcu mija 95. rocznica jej śmierci. Diakonise z Friedenshort przy grobie Ancilla Domini Choć Ewa von Tiele-Winckler urodziła się w rodzinie bogatych przemysłowców i arystokratów, wychowała się w pałacu i nie brakowało jej niczego, to jednak od najmłodszych lat los ubogich, chorych, osieroconych dzieci czy ludzi samotnych, głęboko[...]

miniatura
Historia
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

Jan Bugenhagen 24.06.1485-20.04.1558 Reformator urodził się 540 lat temu w Wolinie. Po studiach w Greifswaldzie został rektorem szkoły miejskiej, a po święceniach kapłańskich w 1509 r., rektorem kolegium przy kościele w Trzebiatowie. Około roku 1520 zapoznał się z pismami Marcina Lutra. W 1521 r. przeniósł się do Wittenbergi, gdzie zyskał przydomek Pomeranus. Uzyskał tytuł doktora teologii w 1533 r., a później, jako proboszcz miejski, stał się jednym z profesorów teologii. W 1522 r. ożenił się z Walpurgą, z którą miał czworo dzieci. Poświęcił się pracy nad reformą życia i organizacji Kościoła, która obejmowała nabożeństwo, działania diakonijne i funkcjonowanie szkół, oraz duszpasterstwu – był m.in. spowiednikiem M. Lutra. W 1525 r. jego pismo dotyczące Komunii Świętej otworzyło spór w sprawie rozumienia obecności ciała i krwi[...]

miniatura
Historia
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

ks. Jerzy Heczko 14.05.1825-11.05.1907 200 lat temu urodził się pisarz religijny i twórca śpiewnika kościelnego. Urodził się w Łyżbicach na Śląska Cieszyńskim w chłopskiej rodzinie. W latach 1839-1843 uczęszczał do gimnazjum w Cieszynie, a także w Kieżmarku i Lewoczy. Był absolwentem seminarium nauczycielskiego w Modrej koło Bratysławy. Po jej ukończeniu był przez kilka miesięcy nauczycielem na Morawach, a potem wrócił do Cieszyna. Wyjechał na studia teologiczne do Wiednia. W latach 1848-1849 brał udział w zamieszkach Wiosny Ludów na ulicach Wiednia. Po egzaminach wyjechał na studia uzupełniające do Szwajcarii. Po powrocie został katechetą w żeńskiej szkole ewangelickiej w Bielsku. W 1852 r. przeniósł się do Stadła (pow. nowosądecki), gdzie został księdzem. Następnie od 1855 r. pełnił służbę w Nowym[...]

miniatura
Wydarzenia
/
Redakcja

40 lat dbają o dziedzictwo

W niedzielę 30 marca 2025 r. oddział Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego (PTE) w Cieszynie obchodził 40-lecie swojej działalności. Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się nabożeństwem w kościele Jezusowym, w czasie którego kazanie wygłosił bp Adrian Korczago. W trakcie jubileuszu dziękowano Bogu za cztery dekady działalności PTE w Cieszynie oraz wspominano wszystkich zmarłych członków oddziału, a w szczególności dwóch poprzednich prezesów – Władysława Kaletę i Władysława Sosnę. Po nabożeństwie odbyło się spotkanie w sali parafialnej, które prowadził proboszcz cieszyńskiej parafii ks. Marcin Brzóska. Gratulacje i życzenia stowarzyszeniu przekazali: burmistrz Cieszyna Gabriela Staszkiewicz, bp Adrian Korczago, prezes zarządu głównego PTE – Michał Jadwiszczok z Poznania oraz goście reprezentujący oddziały PTE w Jaworzu, Ustroniu i[...]

miniatura
Historia Otwarty dostęp
/
Jerzy Sojka

Pytania o Boga i etykę człowieka

– w 80. rocznicę śmierci ks. Dietricha Bonhoeffera W dniu 9 kwietnia 1945 roku w obozie koncentracyjnym we Flossenburgu został powieszony ewangelicki teolog i czynny uczestnik antyhitlerowskiej opozycji ks. Dietrich Bonhoeffer. Tego dnia Adolf Hitler wysłał na śmierć wszystkich swoich osobistych wrogów, czy to związanych z zamachem w Wilczym Szańcu 20 lipca 1944 roku z kręgów Abwehry i wojska, czy samotnego zamachowca z 8 listopada 1939 roku – Georga Elsnera, którego zamach nie powiódł się w monachijskiej piwiarni Bürgerbräukeller. Wśród nich znalazł się 39-letni teolog, działacz kościelny, ekumenista, wreszcie działacz antyhitlerowski Jego myślenia teologicznego nie da się oddzielić od jego działalności teologicznej. Nauczył się wierzyć wśród tęgich razów Jego fenomen dobrze uchwycił Tadeusz Mazowiecki w eseju Nauczył się wierzyć wśród[...]

miniatura
Historia
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

ks. Jan Moneta 21.06.1659-6.03.1735 Pedagog w Gdańsku i pisarz religijny zmarł 290 lat temu. Urodził się w Olecku k. Suwałk. Kształcił się w szkole katedralnej w Knipawie, a od 1678 r. na uniwersytecie w Królewcu. W latach 1681-1688 był kantorem, konrektorem i wreszcie rektorem szkoły ewangelickiej w Wilnie. Od roku 1689 do 1691 mieszkał w Toruniu, gdzie był domowym nauczycielem języka polskiego, opublikował w tym czasie kilka polskich utworów okolicznościowych. W 1691 r. został kantorem i konrektorem, w 1692 r. rektorem szkoły w Grudziądzu, a w 1696 r. polskim i niemieckim kaznodzieją w Suszu k. Iławy. W 1698 roku objął stanowisko polskiego kaznodziei przy kościele św. Ducha w Gdańsku. Żądał od władz miejskich rozszerzenia nauki języka polskiego. Wspólnie z Jędrzejem Waszetą, lektorem języka polskiego w gdańskim Gimnazjum Akademickim,[...]

miniatura
Kultura
/
bp Wojciech Pracki

Pomiędzy pietyzmem a panteizmem

– o duchowości Caspara Davida Friedricha Caspar David Friedrich urodził się 5 września 1774 roku w Greifswaldzie. W 2024 roku minęła zatem 250. rocznica przyjścia na świat tego wybitnego i wszechstronnego twórcy doby niemieckiego romantyzmu. Jego malarstwo, rysunek, twórczość literacka, emanują duchową głębią i biblijną pobożnością. Dzieciństwo z Biblią i modlitwą Jego dzieciństwo spędzone w mieszczańskiej rodzinie naznaczone jest pobożnością pietystyczną, która w dużym uproszczeniu sprowadza się do intensywnej lektury Biblii połączonej z modlitwą. Lektura ta miała miejsce nie tylko podczas nabożeństwa, ale przede wszystkim w domu, indywidualnie i zbiorowo, często w rodzinnym gronie. Nierzadko bez obecności duchownego. Warto zaznaczyć, że intensywne czytanie Pisma Świętego i Jego medytowanie owocowało silnym, moralnym rygoryzmem. Z[...]

miniatura
Wydarzenia
/
Redakcja

Upamiętnienie pacyfikacji kopalni „Wujek”

W kościele ewangelickim św. Jana w Mikołowie 15 grudnia 2024 roku, w 43. rocznicę pacyfikacji Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w odbyły się uroczystości wspomnieniowe Joachima Gnidy – jednego z dziewięciu poległych górników, mikołowskiego parafianina. W nabożeństwie uczestniczyła jego żona Renata, rodzeństwo, rodzina oraz delegacja Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności na czele z Wojciechem Szwedem, przewodniczącym Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK „Wujek” w Katowicach Poległych 16 grudnia 1981 roku. Obecni byli członkowie NSZZ Solidarność KWK „Wujek” z pocztem sztandarowym, a także brać górnicza w galowych mundurach, sąsiedzi, znajomi, przyjaciele. Na wstępie nabożeństwa proboszcz parafii ks. Kornel Undas poprosił o zapalenie świec adwentowych Renatę Gnidę, żonę poległego górnika, oraz obecnych gości. Podczas[...]

POLECAMY TAKŻE
Młody Kościół Polecamy
/
Redakcja Młody Kościół

Wiara w erze Internetu

Polecamy Przemyślnik
/
ks. Tymoteusz Bujok

Samoreformowanie. Poradnik

Bóg i My Polecamy
/
ks. Paweł Meler

Czy Bóg nas znajdzie?