miniatura

- literackie stronice Herrnhut Ktoś mi bliski wybiera się do Herrnhut. Wyjazd grupy PTE z jaworzańskiej parafii. Rozmawiamy telefonicznie o historii polskiej wersji Losungen, czyli Z Biblią na co dzień, która ukazuje się na naszym rynku wydawniczym od 1975 roku. Iwona Holeksa, bo o niej mowa, pyta o różne szczegóły. Ma opowiedzieć wycieczkowiczom o historii edycji „dodatku do Kalendarza Ewangelickiego” – jak wciąż z uporem maniaka powtarzają niektórzy duchowni. Ja od dawna, ona od niedawna – współredagujemy w czteroosobowym składzie polską wersję tego przewodnika biblijnego, poszerzając pozycję o niedzielne, krótkie refleksje biblijne. Mamy świadomość, że towarzyszy on rzeszom chrześcijan różnych wyznań. To wielka odpowiedzialność. Iwonka wciąż zadaje pytania, ja otwieram worek wspomnień. Czuję się jak Matuzalem, bo pojawia się tyle[...]

miniatura

Piąty Festiwal Słowa im. Jerzego Pilcha „Granatowe Góry” odbył się w Wiśle w dniach 29 maja – 1 czerwca 2025 roku. Rozpoczął się dokładnie w szóstą rocznicę śmierci swego patrona, a jego hasło brzmiało dla ewangelickiego ucha dość prowokująco: „Prawda (nie) wyzwala”. Podczas kilkudziesięciu spotkań podążano tropami prawdy i kłamstwa we współczesnym świecie, w tym także różnych funkcji literatury, która jest przecież tworzeniem pięknej fikcji. „Tak, wiemy, że góry nie bywają granatowe. Ale dzięki Pilchowej frazie stały się Granatowymi Górami” – napisali organizatorzy. Prawda w chaosie informacji W chaosie i natłoku informacji oraz dezinformacji odpowiedzialność dziennikarzy, pisarzy i innych osób opowiadających i opisujących świat jest większa nawet niż dawniej. Jerzy Pilch – mistrz słowa, ironiczny i czuły[...]

miniatura

Publikacja przygotowana z okazji 500 lat Reformacji na Mazurach ukazuje historię parafii ewangelickiej w Rynie od czasów Reformacji po współczesność. Składa się z dwóch części. Pierwsza jest przetłumaczoną i opracowaną Kroniką parafii ewangelickiej w Rynie w Prusach Wschodnich proboszcza ks. Alberta Sapatki, wydaną nakładem parafii w 1904 roku na 300-lecie kościoła. Druga część, autorstwa specjalisty od spraw mazurskich Grzegorza Jasińskiego, jest monografią parafii w Rynie w latach 1904-2025. Podczas gdy pierwsza część jest nie zawsze udokumentowaną, lecz fascynującą opowieścią, druga to solidne, oparte na źródłach opracowanie uzupełnione obszernymi biogramami duchownych służących w Rynie. Czytelnik może prześledzić rozwój parafii począwszy od przyjęcia nowego wyznania w 1525 roku, poprzez budowę i przebudowy kościoła, aż po trudne[...]

miniatura

Wydana jesienią ubiegłego roku książka Dla wiary i regionu. Zbiory regionalne „Biblioteki dla każdego” w aspekcie ideowym i środowiskowym autorstwa Szymona Brody odbyła w maju promocyjne tournée. Spotkania autorskie prowadziła Renata Świder, opiekunka „Biblioteki dla każdego”, działającej przy parafii w Skoczowie, której zbiory i działalność opisuje publikacja. W Drogomyślu 17 maja rozmawiano m.in. na temat tłumaczenia Porządku kościelnego Wacława Adama, księcia cieszyńskiego, który wprowadził na terenie dzisiejszego powiatu cieszyńskiego nowe, ewangelickie wyznanie. Wśród gości trzygodzinnego spotkania było wiele osób spoza parafii, w tym sołtys, pasjonat lokalnych dziejów i historii. W Café Oficyna na zamku w Grodźcu, 21 maja, dla przykładu odczytano list Filipa Melanchtona z 1558 roku do króla Zygmunta Augusta z wywodem o pochodzeniu[...]

miniatura

Jak silna może być więź między rodziną, tradycją, wyznaniową tożsamością a małą i wielką ojczyzną? Można dowiedzieć się tego z Sagi rodu Górniaków z Sibicy. Autorka opowiada dzieje rodziny z miejscowości położonej w pobliżu Cieszyna, dziś dzielnicy podzielonego miasta – po czeskiej stronie. Popularyzatorka dziejów Śląska Cieszyńskiego, krainy o specyficznej przeszłości i bogatej kulturze, była współtwórczynią Cieszyńskiego Szlaku Kobiet, prowadzącego przez miasto śladami wybitnych nauczycielek, działaczek społecznych, artystek i lekarek – w tym ewangeliczek. Jedna z nich pojawia się na kartach nowej książki – Nina Górniak, jest wnuczką cieszyńskiego działacza narodowego i religijnego Franciszka Górniaka. Gdyby nie wojna, może zostałaby polską Coco Chanel, dyktatorką mody? Książka obejmuje okres blisko stu lat, od połowy[...]

miniatura

– wystawa obrazów Juliusza Narzyńskiego W kościele Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie od 22 marca do 24 kwietnia 2025 roku można było oglądać wystawę ukazującą wycinek twórczości Juliusza Narzyńskiego. Jej celem było przypomnienie sylwetki nieżyjącego już, uznanego artysty malarza – wieloletniego członka tej parafii. Wystawa w kościele Juliusz Narzyński urodził się 1 grudnia 1934 roku w Warszawie w rodzinie ewangelickiej. Jego matką była Elżbieta z d. Orivol, ojcem Teofil Narzyński, legionista, piłsudczyk, zasłużony w tworzeniu państwa polskiego w roku 1919. Artysta miał czterech braci: zmarłego we wczesnym dzieciństwie Wiesława, Janusza – późniejszego biskupa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (1975-1991), Tadeusza – późniejszego proboszcza parafii ewangelicko-augsburskich w Kłodzku i Bydgoszczy oraz Henryka. W[...]

miniatura

– muzyczne przeżywanie pasji Ołtarz barokowego Kościoła Pokoju w Świdnicy przedstawia krzyż, choć na pierwszy rzut oka tego nie widać. Zobaczyć to, co niewidoczne – czy nie taka mogłaby być definicja wiary? Pokazać to, co niewidoczne – czy nie tym z kolei ma zajmować się Kościół? Jeżeli zgodzimy się, że pokazywanie i dostrzeganie prawdy jest istotą naszej duchowości, to staniemy się szczególnie wrażliwi na sposoby docierania do ludzkiego sumienia. Te natomiast szczególnie ważne są w okolicy Wielkiego Tygodnia. Dotyczą przecież prawd najważniejszych i wybijających się ponad codzienność. Dotyczą zbawienia. Łącznik między starym a nowym przymierzem Stając więc przed świdnickim ołtarzem zobaczymy sześć naturalnej wielkości postaci. Od lewej strony porządek jest chronologiczny. Stoją tam Mojżesz opierający się o kamienną[...]

miniatura

O zawartości księgozbioru zwykle informuje biblioteczny katalog. Zdarzają się jednak takie biblioteki, jak choćby zbiory Ossolińskich czy Raczyńskich, którym poświecono odrębne publikacje – ze względu na ich historyczne, kulturowe czy tożsamościowe znaczenie. W lokalnym odczuciu na taki opis zasługują zbiory biblioteki działającej przy parafii ewangelickiej w Skoczowie. Podjął się tego Szymon Broda jeden z jej wolontariuszy, mocno związany z regionem absolwent antropologii, publicysta, a na dodatek wnuk znanego w regionie bibliofila i regionalisty Jana Brody. „Fenomenem określającym tożsamość »Biblioteki dla każdego« [taką nazwę nosi owa instytucja – przyp. red.] jest zapoczątkowana przez nią ogólnopolska sieć bibliotek o charakterze biblijno-ewangelizacyjno-misyjnym, rozwijająca się od lat 80. ubiegłego wieku. Nieformalna sieć kierująca[...]

miniatura

– czyli chóralna muzyka pokutna i pasyjna w Żorach Do szczególnego przeżywania czasu pasyjnego – wyciszenia i wsłuchania w ubrane w dźwięki teksty o męce i śmierci Jezusa Chrystusa – nie pierwszy raz zapraszają ewangelicy i katolicy z Żor. W tym roku tydzień przed Niedzielą Palmową wyjątkowy repertuar chóralny zabrzmi w wykonaniu dwóch zespołów męskich, chóru żeńskiego i mieszanego w dwóch żorskich kościołach: ewangelickim im. Zbawiciela oraz rzymskokatolickim św. apostołów Filipa i Jakuba. Jak to się zaczęło? Koncerty muzyki pokutnej i pasyjnej to współdziałanie parafii ewangelickiej z parafią rzymskokatolicką sięgające roku 2004. Odbyła się wówczas pierwsza z piętnastu edycji Ogólnopolskiego Przeglądu Chórów Kościelnych Pieśni Pokutnej i Pasyjnej. To jedyne tego typu przedsięwzięcie w kraju o charakterze ekumenicznym,[...]

miniatura

Publikacja o pomorskiej parafii w Smażynie na tle dziejów diecezji Wejherowo przedstawia historię ewangelickiej wspólnoty od jej powstania do końca II wojny światowej. Parafia ta funkcjonowała w granicach dzisiejszych gmin: Linia, Szemud i Luzino. Książka prezentuje również informacje o ewangelickiej diecezji Wejherowo obejmującej parafie: Bolszewo, Wejherowo, Puck, Hel, Krokowa, Rumia, Mały Kack i Leśniewo. Autor opisuje relacje Kościołów Rzymskokatolickiego i ewangelickiego ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Kaszubów uwikłanych w konflikty: religijny i narodowy. Historia niewielkiej wspólnoty ukazuje interesującą perspektywę dawnych stosunków polsko-niemiecko-kaszubskich uwzględniającą miejsce i rolę zapomnianych ewangelickich Kaszubów. Andrzej Janusz, autor książki, jest historykiem, archiwistą, nauczycielem, politologiem i samorządowcem.[...]