Kultura

miniatura
Kultura
/
Redakcja

Inspirujący przewodnik

Publikacja wydana z okazji jubileuszu parafii jest bardzo dobrym przykładem popularyzacji ewangelickiego dziedzictwa i współczesnego życia luteran. Prowadzi szlakiem nie tylko oczywistych ewangelickich miejsc w Grudziądzu, takich jak użytkowany od 1946 roku parafialny kościół św. Jana czy założony w 1894 r. cmentarz ewangelicki z budynkiem administracyjnym – dziś ewangelicką plebanią. Ewangelickie momenty miały także Góra zamkowa, szpitalny kościół św. Ducha czy św. Mikołaja (dziś oba rzymskokatolickie), nadwiślańskie spichlerze czy Port Schutza – dzisiejsza marina, nazwany tak od nazwiska ofiarodawcy terenu, ewangelika. Spacerując po rynku warto wyobrazić sobie stojące pośrodku nieistniejące już szkołę ewangelicką z XVII w. oraz ratusz, gdzie również odbywały się ewangelickie nabożeństwa. Przewodnik przywołuje więcej takich miejsc,[...]

miniatura
Kultura
/
Redakcja

Nowy numer gdańskiego rocznika

W numerze za rok 2020 zamieszczono siedemnaście artykułów naukowych w trzech działach. W bieżącym numerze znalazło się 9 artykułów w dziale Historia. Dwa z nich omawiają lokalne, ewangelickie wątki historii Gdańska. Czytelnicy znajdą tam też m.in. anglojęzyczny tekst poświęcony historii klasycznej edukacji chrześcijańskiej w Stanach Zjednoczonych. W dziale Teologia zamieszczono 5 artykułów o zróżnicowanej tematyce. Znajdziemy w nim m.in. Muzykę krzyża, czyli teologiczną interpretację jednej z fantazji chorałowych Jana Sebastiana Bacha, artykuł o znaczeniu duszpasterstwa międzyreligijnego i międzykulturowego we współczesnym świecie, a także tekst poświęcony najważniejszym koncepcjom teologicznym i filozoficznym Paula Tillicha, luterańskiego teologa XX wieku. Kolejny dział to Varia, a w nim 3 teksty. Jeden z zakresu medioznawstwa, następny[...]

miniatura
Kultura
/
ks. Karol Macura

Więcej niż martwa natura

  Rozmach, przestrzeń, architektura, mnóstwo różnorodnych możliwości i aktywności – to właśnie stolica. Jest jednak szczególny powód do jej odwiedzenia. Oto w Zamku Królewskim w Warszawie do 19 września 2021 r. trwa niezwykle interesująca wystawa zatytułowana Świat Rembrandta. Artyści. Mieszczanie. Odkrywcy. Z plakatu zapraszającego na wystawę odważnie patrzy na nas Dziewczyna w ramie obrazu. To jedno z kilku najcenniejszych dzieł mistrza z Lejdy znajdujących się na stałe w naszym kraju. Jej ręce opierają się na namalowanej ramie stwarzając doskonałą, mistrzowską iluzję trójwymiarowości. Wydaje się, że dziewczyna, przez niektórych krytyków sztuki uważana za postać biblijną, za chwilę weźmie nas za rękę i poprowadzi w głąb swojego świata. Przewodnikiem po wystawie jest sam mistrz Rembrandt Harmenszoon van Rijn, a właściwie jego[...]

miniatura
Kultura Polecamy
/
ks. Karol Macura

Pod rozłożystym drzewem Gersona

  Opowiadać o Wojciechu Gersonie, wybitnym malarzu i pedagogu schyłkowego okresu romantyzmu, to jakby opisywać wielkie rozłożyste drzewo, w cieniu którego jakże wielu znalazło schronienie. Wiatr historii poprzenosił jego nasiona w przeróżne przestrzenie naszej rzeczywistości. Nie sposób posłużyć się szablonem wobec takiej osobowości. Ponieważ jednak zeszły się aż dwie rocznice: 190. rocznica urodzin i 120. rocznica jego śmierci, przyjrzyjmy się tej postaci z kręgu niezwykłych warszawskich ewangelików. Autoportret malarza z 1885 r., Muzeum Narodowe w Warszawie, fot. cyfrowe.mnw.art.pl Wojciech Gerson urodził się w Warszawie 1 lipca 1831 roku, zmarł tamże 25 lutego 1901 roku. Jego grób znajdziemy na ewangelickim cmentarzu przy ul. Młynarskiej. Jego rodzice – Wojciech i Antonina z Dietrichów – nie mieli polskich korzeni: przodkowie ojca[...]

miniatura
Kultura
/
Magdalena Legendź

Komiks o proboszczu i królewna

  Losy ewangelików ciągle inspirują. Zwłaszcza te lokalne – do przemyśleń i do artystycznej twórczości. Jak się okazuje, są interesujące nie tylko dla luteran. W kwietniu Laureatką Międzynarodowego Konkursu Historycznego Epizody z najnowszej historii Polski w komiksie zorganizowanego przez Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej została Karolina Dębowska ze Zgierza. Konkursowe prace miały przedstawiać fakty rozgrywające się na tle historycznych wydarzeń z udziałem realnego lub fikcyjnego bohatera w latach 1917-1990. Komiks Karoliny zatytułowany Bohaterski pastor – Aleksander Falzmann przedstawia losy proboszcza zgierskiej parafii ewangelickiej (w latach 1920-1939), ofiary nazistowskiej czystki – aktu ludobójstwa skierowanego przeciwko polskiej elicie – znanej jako[...]

miniatura
Kultura
/
Magdalena Legendź

Talent, łaska i Boży Duch

– w 60. rocznicę śmierci Wojciecha Bąka   Na krótko przed śmiercią porzucił ostatecznie katolicyzm i wstąpił do Kościoła luterańskiego. W życiu parafii ewangelickiej w Poznaniu uczestniczył jednak już wcześniej. Jego wiersze są zapisem historii duchowych poszukiwań człowieka wątpiącego, nawrócenia dzięki łasce Bożej oraz gorliwej wiary. Od śmierci Wojciecha Bąka 2 maja 1961 roku mija 60 lat. Jego żarliwe wiersze pamiętają może dawni czytelnicy „Zwiastuna”, nowym warto je przypomnieć – jak i samego autora. Poeta zmarł w niejasnych okolicznościach, być może na zawał. Podejrzewano też samobójstwo, choć w przypadku autora religijnych wierszy brzmi to dość nieprawdopodobnie. Jednak o wcześniejszych jego próbach samobójczych pisała m.in. poetka Kazimiera Iłłakowiczówna. Poeta być może cierpiał na depresję, której to[...]

miniatura
Kultura
/
Redakcja

Łączy nas Ojciec

  Szczególna modlitwa, której nauczył nas sam Jezus. Gdy modlimy się nią wspólnie w ekumenicznym gronie lub w różnych językach, wiemy, że łączy nas nasz Bóg Ojciec. To jej – Modlitwie Pańskiej – poświęcona jest najnowsza książka Bogdana Zelera. Ojcze nasz, jak pisze na wstępie autor, jest nie tylko modlitwą, której uczą nas rodzice i którą dobrze znamy. Jest też ważnym tekstem kultury, wykorzystywanym jako punkt odniesienia przez myślicieli, takich jak Tomasz z Akwinu czy Marcin Luter, pisarzy w rodzaju Aleksandra Fredry, poetów, m.in. Cypriana K. Norwida, Czesława Miłosza i Juliana Tuwima, a także twórców sztuk wizualnych. Zarazem jest Ojcze nasz w szczególny sposób obecny w nowych mediach. W kilkunastu rozdziałach autor bada, co znaczą zawsze i jak rozumiemy w kontekście współczesności kolejne słowa, zwroty i prośby Modlitwy[...]

miniatura
Kultura
/
Redakcja

Mazurskie portrety

– objazdowa wystawa i album Podczas telewizyjnej transmisji nabożeństwa z Giżycka 24 stycznia br. można było zaobserwować w tle niecodzienną wystawę. Wzdłuż ścian giżyckiego kościoła ewangelickiego ustawione zostały fotografie ewangelików z terenu całej diecezji mazurskiej. Wystawa ta stanowi pokłosie projektu Galeria Mazurskiego Portretu. Wernisaż miał miejsce w Olsztynie pod koniec ubiegłego roku w siedzibie biblioteki wojewódzkiej oraz w olsztyńskim kościele ewangelickim. Wystawę współczesnego portretu urodzonych na tych ziemiach Mazurów – ewangelików (także mieszkających obecnie na Warmii, m.in. w Olsztynie), zorganizowano z inicjatywy Waldemara Mierzwy, wydawcy i publicysty oraz przy współudziale Urzędu Marszałkowskiego i ewangelickiej diecezji mazurskiej. Dzięki temu uzyskano portrety wielu obecnych parafian, czasami wielopokoleniowych[...]

miniatura
Kultura
/
Redakcja

Przypomnienie dokonań

Wybór rozważań i modlitw swego długoletniego proboszcza wydała parafia w Poznaniu. W pamięci parafian zapisał się jako świetny kaznodzieja. Wyboru z zachowanych tekstów – zapisanych niekiedy tylko w formie dyspozycji i cytatów – dokonała żona Halina Raszyk, której chodziło przede wszystkim o oddanie ich klimatu i przesłania. Krótkie rozmyślania podzielono na rozdziały: Bóg, Wiara, Nadzieja, Miłość, Łaska, Słowo, Decyzje. Wybrane modlitwy są pełne ufności i pokory. A także skromności, gdy pisał: „Tylko Ty możesz otworzyć przede mną na oścież drzwi tej rzeczywistości, bym mógł po niej poruszać się bezpiecznie. Załatwiać sprawy, z którymi przychodzę ku Twojej chwale i ku swemu zbawieniu oraz zbudowaniu Twojego Królestwa”. Publikację otwierają wspomnienia: żony oraz kilkorga duchownych, którzy w poznańskiej parafii pod okiem ks.[...]

miniatura
Kultura
/
Redakcja

Rocznicowa publikacja

Książka, która ukazała się „w 80. rocznicę męczeńskiej śmierci ks. seniora Karola Kulisza”, składa się z dwóch części. Pierwsza jest nieco uzupełnioną pracą magisterską ks. Jana Badury z 1976 r., drugą stanowi album foto-graficzny. Autor albumowej części ks. Emil Gajdacz zebrał i opisał ponad 170 zdjęć archiwalnych i współczesnych. Szczegółowo można dzięki nim poznać dokonania założyciela zakładów opiekuńczych i duszpasterza diakonatu. Mimo że nie jest to biografia, po pierwszym rozdziale dotyczącym życia i działalności jej bohatera, następuje kalendarium, w którym powtórzono raz jeszcze wybrane „wydarzenia i czynności kościelne”. Walorem pracy jest analiza kazań proboszcza z Ligotki Kameralnej (dziś Czechy) i Cieszyna. Poddane jej zostały zarówno forma rozważania Słowa Bożego, język i styl autora – obrazowy i[...]

POLECAMY TAKŻE
Bóg i My Polecamy
/
ks. Michał Walukiewicz

Dani sobie w Chrystusie

Polecamy W drodze do Kościoła
/
Dawid Sulej Rudnicki

Od gospel do konwersji

Polecamy Zbliżenia
/
ks. Tomasz Bujok

Na skróty czy dookoła?