miniatura

Justus Jonas 5.06.1493-9.10.1555 Teolog, humanista i reformator urodził się 530 lat temu w Nordhausen. Od 1506 r. studiował na uniwersytecie w Erfurcie. W latach 1511-1515 kontynuował studia prawnicze w Wittenberdze. Krąg humanistów, do którego należał, miał bliskie kontakty z Erazmem z Rotterdamu. Fryderyk Mądry zlecił mu w 1519 r. wizytę u Rotterdamczyka, by doprowadzić do jego sojuszu z Lutrem. Misja ta nie powiodła się, jednak Erazm skłonił Jonasa do zajęcia się teologią. Do jej Lutrowej wersji przekonał go Johann Lang. Towarzyszył Lutrowi na sejmie w Wormacji w 1521 r. W tym samym roku objął probostwo w Wittenberdze, został też doktorem teologii. W latach 1523-1533 pełnił funkcję dziekana wydziału teologicznego wittenberskiego uniwersytetu. W 1528 r. brał udział w wizytacjach kościelnych w Saksonii, a później współpracował przy[...]

miniatura

– Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach ma 50 lat Każde wydarzenie w naszym życiu ma swój czas i swoje miejsce w Bożej historii. Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach obchodzi w tym roku 50. rocznicę swoich urodzin i właśnie tu, na Mazurach, znalazło „swój czas i swoje miejsce”. Historia jego powstania jest równie skomplikowana jak losy Mazurów po drugiej wojnie światowej. Jubileuszowe przeżycia wiążą refleksję o przeszłości z obecnością teraźniejszości oraz z myślą o przyszłości. Jest to też historia mocno związana z życiem i służbą duszpasterską ks. Władysława Pilchowskiego (1913-2008), w latach 1946-1985 proboszcza parafii ewangelickiej w Mikołajkach. Były to bardzo trudne czasy dla ewangelików na Mazurach. Nowy proboszcz niemal w każdą niedzielę ze smutkiem żegnał Mazurów opuszczających rodzinne strony. Według[...]

miniatura

Jerzy Cienciała 4.04.1834-5.04.1913 Działacz narodowy i społeczny na Śląsku Cieszyńskim zmarł 110 lat temu. Urodził się w Mistrzowicach (dziś Czechy) w chłopskiej rodzinie. Po ukończeniu szkoły ludowej uczęszczał do gimnazjum ewangelickiego w Cieszynie, które ukończył w 1853 r. W 1861 r. objął po ojcu urząd wójta rodzinnej miejscowości. Był inicjatorem, założycielem oraz wieloletnim prezesem Towarzystwa Rolniczego dla Księstwa Cieszyńskiego. W 1871 r. został wybrany do Sejmu Krajowego Śląskiego. Dwa lata później został wybrany posłem do parlamentu wiedeńskiego – był pierwszym Polakiem reprezentującym Śląsk Cieszyński w tym gremium. Był także posłem do austriackiej Rady Państwa V kadencji (1873-1879) z gmin wiejskich Śląska Cieszyńskiego: Cieszyna, Bielska i Frysztatu.            Pełnił wiele funkcji lokalnych. Od 1870[...]

miniatura

– z dziejów parafii ewangelickiej w Ukcie W Puszczy Piskiej, nad malowniczą rzeką Krutynią, leży wieś Ukta – dawniej zwana Starą Uktą. Sprawia dziś dziwne wrażenie. Jest w niej coś z małego miasta i coś z XIX-wiecznej drewnianej wsi. Obok siebie stoją tu kamienice i drewniane domy. Jest neogotycki kościół rzymskokatolicki Podwyższenia Krzyża Świętego – dawniej ewangelicki oraz wzniesiony 20 lat temu ewangelicki kościół Apostoła Piotra, w którym gromadzą się na nabożeństwach ewangelicy z miejscowego filiału Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Mikołajkach. Dawny kościół ewangelicki Początki Ukty sięgają czasów prehistorycznych. Na położonym dwa kilometry na południe wzgórzu zwanym Zameczkiem podczas prowadzonych wykopalisk archeologicznych znaleziono urny z prochami sprzed 10 tysięcy lat. Nowożytna osada zwana Szklarnią[...]

miniatura

Eckhart von Hochheim 1260 – 27.03.1328 695 lat temu zmarł w Niemczech filozof, teolog, dominikanin zwany Mistrzem Eckhartem. Pochodził z rodziny arystokratycznej z Turyngii. Prawdopodobnie wstąpił do klasztoru domikanów w Erfurcie w wieku 18 lat. Pod koniec 1294 r. został wybrany przeorem w Erfurcie i prowincjałem Turyngii. Od 1303 r. przebywał w Paryżu. Po powrocie został pierwszym prowincjałem dominikańskiej prowincji Saksonii z siedzibą w Erfurcie. Następnie powrócił do Paryża, gdzie mieszkał w latach 1311-1313, a potem udał się do Strasburga. Uważany jest za głównego przedstawiciela tzw. mistyki nadreńskiej. Był kaznodzieją i wykładowcą w języku łacińskim i niemieckim. W swych kazaniach akcentował konieczność kształtowania w sobie człowieka wewnętrznego, który chce pełnić wolę Bożą. Pod koniec jego życia zaczęto kwestionować[...]

miniatura

Jan Gutenberg ok. 1400 – 3.02.1468 Niemiecki rzemieślnik, złotnik i drukarz zmarł 555 lat temu. Urodził się w Moguncji, a jego ojciec zajmował się prawdopodobnie handlem suknem. Nie ma wielu informacji na temat jego dzieciństwa i młodości. W latach 1434-1444 przebywał w Strasburgu, a potem wrócił do Moguncji. Zaciągnął pożyczkę, aby otworzyć pierwsze duże wydawnictwo w historii. Opracował własną wersję czcionek wykonanych z metalu. Skonstruował aparat do ich odlewania, w którym nowością było używanie wymiennych matryc. Zaprojektował własną prasę drukarską. Ważnym osiągnięciami są udane kroje pism używanych do druku oraz opracowanie podstawowych zasad składu tekstu. W 1452 r. miał już dwie drukarnie – w jednej drukował drobne wydawnictwa, a w drugiej w latach 1452-1455 wydrukowano tzw. Biblię Gutenberga.[...]

miniatura

- nowatorski dokument o wolności wyznania Śmierć króla Zygmunta II Augusta w dniu 7 lipca 1572 roku zakończyła epokę panowania dynastii Jagiellonów na tronie polskim. Nastąpił okres bezkrólewia, szczególny tym razem, bo nie było jasne, komu przypadnie w udziale korona i władza nad Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Był to też okres szczególny w sensie prawnym – brak króla, który był jednym ze „stanów sejmujących” sprawiał, że sejm nie mógł stanowić prawa w kraju. Zbierająca się na początku 1573 roku szlachta była zmuszona znaleźć wyjście z tej prawnej pułapki, by zacząć określać warunki, na jakie miał zgodzić się przyszły władca. Najlepszym wyjściem okazało się zawiązanie tzw. konfederacji, czyli tymczasowego związku szlachty z całego kraju, którego celem miało być przeprowadzenie kraju przez okres bezkrólewia i powołanie[...]

miniatura

Karol Ernest Wedel 7.01.1813-17.06.1902 Niemiecki cukiernik, założyciel firmy E. Wedel urodził się 210 lat temu w Ihlenfeld. Był synem niemieckich ewangelików Joachima Friedricha Wedla i jego żony Marii Christine Friederike Krüger. Cukiernictwa uczył się w Londynie, Paryżu i Berlinie. W 1845 r. do Warszawy sprowadził go właściciel cukierni Karol Gronert, u którego pracował 6 lat. Spółka działająca przy ul. Piwnej 12 zrobiła prawdziwą furorę, podbijając swymi wyrobami rynek cukierniczy. W 1851 r. otworzył własny zakład wyrobów cukierniczych przy ul. Miodowej, przy którym mieściła się cukiernia. Swój pierwszy przebój – karmelki śmietankowe – zaczął sprzedawać w 1852 r. Produkcję czekolady na większą skalę rozpoczął w 1854 r. Wypromował także czekoladę w płynie, której jego zakład sprzedawał ponad pięćset filiżanek[...]

miniatura

Jochen Klepper 22.03.1903-11.12.1942 Niemiecki pisarz, dziennikarz i twórca pieśni kościelnych zmarł 80 lat temu. Urodził się w Bytomiu Odrzańskim na Dolnym Śląsku (wówczas Beuthen an der Oder). Był trzecim dzieckiem, pierwszym synem ks. Georga Kleppera i jego żony Hedwig z domu Weidlich. Ataki astmy spowodowały, że do 15 roku życia uczył go w domu ojciec. Później uczęszczał do szkoły w Głogowie. Już w tym czasie pisał nowele i wiersze. Od 1922 r. studiował teologię w Erlangen, a potem we Wrocławiu. Ze względu na problemy zdrowotne zdecydował, że nie będzie księdzem. W 1927 r. zaczął pracować we Wrocławiu jako dziennikarz w „Evangelischer Presseverband für Schlesien” (EPS). Początkowo pisał pod pseudonimem Georg Wilhelm. Zajmował się redakcją artykułów literackich, biograficznych, jak również na temat historii[...]

miniatura

Andrzej Cymorek 14.11.1882-24.05.1965 W Nieborach na Śląsku Cieszyńskim 140 lat temu urodził się ewangelista, autor Harfy syjońskiej. Jego rodzice zmarli, gdy był w wieku szkolnym. Wuj zdecydował, że ma zostać kowalem. Pracował w małej fabryce ślusarskiej w Skoczowie. W wolnych chwilach czytał, pisał, uczył się języków obcych na kursach dokształcających. Porzucił pracę w fabryce i zaczął sprzedawać literaturę religijną. Przez 3 lata uczył się w szkole misyjnej w Hausdorfie koło Wałbrzycha – chciał wyjechać na misję do Afryki. Jednak na prośbę ks. Karola Kulisza został sekretarzem Społeczności Chrześcijańskiej w Cieszynie. Funkcję tę pełnił do 1939 r. Po I wojnie światowej prowadził działalność ewangelizacyjną w wioskach i miastach. W tym czasie dostrzegł potrzebę stworzenia śpiewnika ewangelizacyjnego. Razem z ks.[...]