Historia

miniatura
Historia
/
Łukasz Barański

450 lat temu zawiązano konfederację warszawską

- nowatorski dokument o wolności wyznania Śmierć króla Zygmunta II Augusta w dniu 7 lipca 1572 roku zakończyła epokę panowania dynastii Jagiellonów na tronie polskim. Nastąpił okres bezkrólewia, szczególny tym razem, bo nie było jasne, komu przypadnie w udziale korona i władza nad Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Był to też okres szczególny w sensie prawnym – brak króla, który był jednym ze „stanów sejmujących” sprawiał, że sejm nie mógł stanowić prawa w kraju. Zbierająca się na początku 1573 roku szlachta była zmuszona znaleźć wyjście z tej prawnej pułapki, by zacząć określać warunki, na jakie miał zgodzić się przyszły władca. Najlepszym wyjściem okazało się zawiązanie tzw. konfederacji, czyli tymczasowego związku szlachty z całego kraju, którego celem miało być przeprowadzenie kraju przez okres bezkrólewia i powołanie[...]

miniatura
Historia
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

Karol Ernest Wedel 7.01.1813-17.06.1902 Niemiecki cukiernik, założyciel firmy E. Wedel urodził się 210 lat temu w Ihlenfeld. Był synem niemieckich ewangelików Joachima Friedricha Wedla i jego żony Marii Christine Friederike Krüger. Cukiernictwa uczył się w Londynie, Paryżu i Berlinie. W 1845 r. do Warszawy sprowadził go właściciel cukierni Karol Gronert, u którego pracował 6 lat. Spółka działająca przy ul. Piwnej 12 zrobiła prawdziwą furorę, podbijając swymi wyrobami rynek cukierniczy. W 1851 r. otworzył własny zakład wyrobów cukierniczych przy ul. Miodowej, przy którym mieściła się cukiernia. Swój pierwszy przebój – karmelki śmietankowe – zaczął sprzedawać w 1852 r. Produkcję czekolady na większą skalę rozpoczął w 1854 r. Wypromował także czekoladę w płynie, której jego zakład sprzedawał ponad pięćset filiżanek[...]

miniatura
Historia Polecamy
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

Jochen Klepper 22.03.1903-11.12.1942 Niemiecki pisarz, dziennikarz i twórca pieśni kościelnych zmarł 80 lat temu. Urodził się w Bytomiu Odrzańskim na Dolnym Śląsku (wówczas Beuthen an der Oder). Był trzecim dzieckiem, pierwszym synem ks. Georga Kleppera i jego żony Hedwig z domu Weidlich. Ataki astmy spowodowały, że do 15 roku życia uczył go w domu ojciec. Później uczęszczał do szkoły w Głogowie. Już w tym czasie pisał nowele i wiersze. Od 1922 r. studiował teologię w Erlangen, a potem we Wrocławiu. Ze względu na problemy zdrowotne zdecydował, że nie będzie księdzem. W 1927 r. zaczął pracować we Wrocławiu jako dziennikarz w „Evangelischer Presseverband für Schlesien” (EPS). Początkowo pisał pod pseudonimem Georg Wilhelm. Zajmował się redakcją artykułów literackich, biograficznych, jak również na temat historii[...]

miniatura
Historia
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

Andrzej Cymorek 14.11.1882-24.05.1965 W Nieborach na Śląsku Cieszyńskim 140 lat temu urodził się ewangelista, autor Harfy syjońskiej. Jego rodzice zmarli, gdy był w wieku szkolnym. Wuj zdecydował, że ma zostać kowalem. Pracował w małej fabryce ślusarskiej w Skoczowie. W wolnych chwilach czytał, pisał, uczył się języków obcych na kursach dokształcających. Porzucił pracę w fabryce i zaczął sprzedawać literaturę religijną. Przez 3 lata uczył się w szkole misyjnej w Hausdorfie koło Wałbrzycha – chciał wyjechać na misję do Afryki. Jednak na prośbę ks. Karola Kulisza został sekretarzem Społeczności Chrześcijańskiej w Cieszynie. Funkcję tę pełnił do 1939 r. Po I wojnie światowej prowadził działalność ewangelizacyjną w wioskach i miastach. W tym czasie dostrzegł potrzebę stworzenia śpiewnika ewangelizacyjnego. Razem z ks.[...]

miniatura
Historia
/
Jan Kliber

Domy modlitwy na Śląsku Cieszyńskim cz. 4

  Wkrótce po objęciu samodzielnych rządów cesarz Austrii Józef II rozpoczął wprowadzanie reform państwa. Jedną z nich było wprowadzenie tolerancji religijnej dla tzw. „akatolików”, a więc w praktyce dla protestantów oraz wyznawców prawosławia. Patent tolerancyjny (1781) musiał być wydany w kilku wariantach. Śląska dotyczył odrębny cyrkularz tolerancyjny, który ukazał się dopiero w 1782 roku. W artykule pierwszym tego patentu cesarz zezwala „akatolikom”, w miejscach, gdzie jest 100 rodzin lub 500 osób ich wyznania, na wybudowanie domu modlitwy. Budynki miały jednak nie przypominać kościołów, dlatego nie mogły mieć wejścia od strony ulicy, a także wieży kościelnej i dzwonów. Spuścizną patentu tolerancyjnego były m.in. powstałe w tamtym okresie domy modlitwy i parafie ewangelickie na Śląsku i w innych zakątkach monarchii[...]

miniatura
Historia
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

Jan Fryderyk Wilhelm Malcz 30.11.1795-28.09.1852 Warszawski lekarz zmarł 170 lat temu. Studia medyczne rozpoczął na Uniwersytecie Warszawskim, a ukończył w Berlinie w 1818 r. Następnie 3 lata podróżował po Niemczech, Francji, Włoszech i Austrii. W 1821 r. wrócił do Warszawy, gdzie prowadził dochodową praktykę lekarską. Leczył także korespondencyjnie chorych na prowincji czy na Litwie. Bezpłatnie leczył chorych w Instytucie Głuchoniemych i Ociemniałych. W 1828 r. został naczelnym lekarzem w szpitalu św. Rocha. Z jego inicjatywy Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności otworzyło ochronki dla dzieci. W 1828 r. został członkiem Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W tym samym roku założył i redagował czasopismo lekarskie „Pamiętnik Lekarski Warszawski”. Po wybuchu powstania listopadowego był lekarzem naczelnym Gwardii Narodowej miasta[...]

miniatura
Historia
/
Jan Kliber

Domy modlitwy na Śląsku Cieszyńskim cz. 3

Wkrótce po objęciu samodzielnych rządów cesarz Austrii Józef II rozpoczął wprowadzanie reform państwa. Jedną z nich było wprowadzenie tolerancji religijnej dla tzw. „akatolików”, a więc w praktyce dla protestantów oraz wyznawców prawosławia. Patent tolerancyjny (1781) musiał być wydany w kilku wariantach. Śląska dotyczył odrębny cyrkularz tolerancyjny, który ukazał się dopiero w 1782 roku. W artykule pierwszym tego patentu cesarz zezwala „akatolikom”, w miejscach, gdzie jest 100 rodzin lub 500 osób ich wyznania, na wybudowanie domu modlitwy. Budynki miały jednak nie przypominać kościołów, dlatego nie mogły mieć wejścia od strony ulicy, a także wieży kościelnej i dzwonów. Spuścizną patentu tolerancyjnego były m.in. powstałe w tamtym okresie domy modlitwy i parafie ewangelickie na Śląsku i w innych zakątkach monarchii austriackiej. W[...]

miniatura
Historia
/
Filip Lipiński

Ewangelicy z Puszczy Noteckiej

– nasze dziedzictwo w północnej Wielkopolsce   Teren położony pomiędzy dwiema głównymi rzekami północnej Wielkopolski – Wartą i Notecią pokryty jest przez liczącą ponad 1370 kilometrów kwadratowych Puszczę Notecką. W dawnych czasach w tym rejonie toczyło się bujne ewangelickie życie. Puszcza kreśli szczególny krajobraz naturalny – z jednej strony są to tereny dość ubogie pod względem gleb – dominują raczej ziemie piaszczyste i suche, z drugiej, zwłaszcza na skrajach puszczy, obecne są liczne jeziora rynnowe, pamiątka po przechodzącym przed tysiącami lat lądolodzie. Zaskakuje niewielka rozmaitość drzewostanu – dominują głównie drzewa iglaste, zresztą sztucznie nasadzone. Najpierw w XIX wieku przez pruskie władze, a później po inwazji sówki choinówki – gatunku ćmy wyrządzającej ogromne szkody – przez polskich[...]

miniatura
Historia
/
Jan Kliber

Domy modlitwy na Śląsku Cieszyńskim cz. 2

  Wkrótce po objęciu samodzielnych rządów cesarz Austrii Józef II rozpoczął reformowanie państwa. Jedną z reform było wprowadzenie tolerancji religijnej dla tzw. „akatolików”, a więc w praktyce dla protestantów oraz wyznawców prawosławia. Patent tolerancyjny (1781) był wydany w kilku wariantach dla poszczególnych ziem monarchii. Śląska dotyczył odrębny cyrkularz tolerancyjny, który ukazał się dopiero w 1782 roku. W artykule pierwszym tego patentu cesarz zezwala „akatolikom”, w miejscach, gdzie jest 100 rodzin lub 500 osób ich wyznania, na wybudowanie domu modlitwy. Budynki miały jednak nie przypominać kościołów, dlatego nie mogły mieć wejścia od strony ulicy, a także wieży kościelnej i dzwonów. Spuścizną patentu tolerancyjnego były m.in. powstałe w tamtym okresie domy modlitwy i parafie ewangelickie na Śląsku i w innych[...]

miniatura
Historia Polecamy
/
Redakcja

Kalendarium rocznic

Anna Klimsza 18.04.1886-10.08.1972 50 lat temu zmarła pierwsza przełożona Diakonatu Żeńskiego „Eben-Ezer” w Dzięgielowie. Anna Krygiel urodziła się w Średniej Suchej na terenie dzisiejszych Czech. Miała jedenaścioro rodzeństwa. Ojciec wywodził się z potomków żołnierzy szwedzkich, którzy osiedlili się w tamtych okolicach po wojnie trzydziestoletniej. Ukończyła szkołę ludową. Wyszła za mąż za żołnierza w stopniu kapitana, który zginął dwa miesiące po ślubie na froncie I wojny światowej. Po jego śmierci zaczęła pomagać w domu starców w Ligotce Kameralnej, który prowadził ks. Karol Kulisz. Później została wysłana do diakonatu w Bielsku. W dniu 1 stycznia 1917 r. otrzymała czepek i mogła nosić strój siostrzany. Przeszła także szkolenie pielęgniarskie i została oddelegowana do pracy w Szpitalu Śląskim w Cieszynie. W 1917[...]

POLECAMY TAKŻE
Bóg i My Polecamy
/
Iwona Holeksa

Trudne drogi pojednania

Polecamy Zbliżenia
/
Natalia Karnecka

Spokojnego nieba nad nami

Polecamy Wydarzenia
/
Redakcja

Konkurs literacki