Gdy piszę te słowa, jesienna szaruga więzi mnie w domu. Jeszcze wczoraj panowało ciepło lata, a dziś już za oknem mokro i zimno. W mojej pracowni – kuchni, gdzie powstaje większość tekstów, jest cieplutko, a mruczenie leżącego obok kota potęguje nastrój sprzyjający wspomnieniom. Nie tylko poprzednich miesięcy, ale i tej dawniejszej przeszłości, gdy ludzie żyli bardziej po chrześcijańsku – przyjaźni, pomocni, otwarci – mimo ciężkich czasów niedostatku czy wojny. Dzisiaj politycy wszystko zepsuli, niszcząc jedność zarówno narodową, jak i społeczną, dzieląc ludzką wspólnotę swoją partyjniacką, ksenofobiczną i homofobiczną dyktaturą. Zdaje się, że powoli wracamy do rządów plemiennych. Dlatego siedząc w promieniu lampy rozświetlającej blat stołu i myśli, która rodzi się w tej chwili, sięgam i po te dawno zapisane. Jedna, odkryta[...]

Ostatnio dużo miejsca poświęciłem obrazowi „ludu Bożego” w naszym kraju, gdzie z jednej strony mamy paragrafy karne za „profanowanie świętości” – w rozumieniu wszystkiego, co jest krytyką większościowego Kościoła, jego działań i wypowiedzi. Z drugiej jednak strony, spotykamy się nie tylko z krytyką, ale dosłownie z atakami na inne, mniejszościowe Kościoły, co w XXI wieku nie idzie już ani z duchem czasu, ani z zasadami kultury, ani z tzw. ekumenią. Przede wszystkim jest sprzeczne z nauką Chrystusa, która zwraca przede wszystkim uwagę na priorytet miłości w stosunku do każdego człowieka, a szczególnie do braci w wierze. Sto lat temu, a więc już w Europie nowożytnej i wydawałoby się cywilizowanej i nowoczesnej, można było przeczytać takie historyczne i teologiczno-naukowe herezje w Encyklice Editae saepe papieża Piusa X:[...]

  Może to niezbyt po chrześcijańsku, ale nie znoszę ludzi, którzy uważają, że tylko oni, tylko ich partia czy ich Kościół znają prawdę absolutną. Tę prawdę odwieczną, dotyczącą nie tylko spraw doczesnych, ale i duchowych, włącznie z kwestią zbawienia. Tacy fanatycznie pewni osobnicy są zmorą wszelkich spotkań i dyskusji, gdyż w swoim odczuciu wyznawany przez nich totalny dogmat, żadnej dyskusji nie podlega. Nieoceniony Jerzy Pilch pisał o takich dyskutantach, że ich „własna wyższość jest odwieczną maską miernot”. I miał rację. Taka totalna „prawda”, będąca źródłem niegdyś inkwizycyjnych wyroków, a sto lat temu dyktatur bolszewizmu i hitleryzmu, zatruła wiele umysłów ludzkich do tego stopnia, że nie widzieli niczego zdrożnego w dokonywaniu zbrodni – bo przecież z rozkazu państwa, na podstawie prawa… Dziwili się tylko[...]

O łasce czytamy już w Starym Testamencie: „Noe znalazł łaskę w oczach Pana” (1 Mż 6,8), a Jakub starał się zyskać przychylność Ezawa (por. 1 Mż 32,5). Czynem łaski było okazywanie życzliwości ubogim. Psalmy zapewniają o łaskawości Bożej, której wyrazem jest wysłuchiwanie modlitw, przywracanie zdrowia, ratowanie uciśnionych, przebaczanie grzechów, obrona słabych. W Nowym Testamencie łaska występuje już we właściwym naszemu pojmowaniu znaczenia łaski Bożej: Jezus wzrastał w łasce, wypowiadał słowa łaski, pełni łaski apostołowie czynili cuda. Ale we współczesnym znaczeniu słowo to oznacza usprawiedliwienie i przebaczenie. W życiu społecznym wyrok sądowy może być z oskarżonego zdjęty przez akt łaski prezydenta państwa. List apostoła Pawła do Rzymian, a szczególnie jego trzeci rozdział, wstrząsnął Marcinem Lutrem. Wtedy, gdy[...]

  Żadne słowo nie budziło i nie budzi obecnie takich mocnych kontrowersji jak właśnie wolność. Tysiące ludzi oddało swoje życie w walce o wolność narodu, inni mieli je i ciągle mają na ustach, pętając jednocześnie swych współobywateli niewolą ekonomiczną lub prawną, jeszcze inni szydzili z niej w przemówieniach: „Będziemy mieli wolność, gdy tylko pozbędziemy się wrogów wolności”. Co te słowa znaczyły w ubiegłym wieku, nie trzeba przypominać: nieludzkie tortury, obozy koncentracyjne i śmierć – właśnie dla obrońców wolności. Historia świata była bowiem – i jest – bardziej historią niewoli różnego rodzaju, mieszczącej się na przykład w grzechach ciała: żądzy władzy, posiadania, pychy, sławy itd. W Biblii czytamy, że „każdy, kto grzeszy, jest niewolnikiem grzechu” (J 8,34), a ci, którzy poddali się duchowi niewoli,[...]