W dniach 9-13 czerwca 2022 roku obradowała w Centrum Ekumenicznym w Genewie Rada Światowej Federacji Luterańskiej. Było to pierwsze od trzech lat fizyczne spotkanie tego gremium kierowniczego ŚFL. Jest ono najwyższym ciałem zarządzającym pomiędzy Zgromadzeniami Ogólnymi ŚFL, a w jego skład wchodzi prezydent ŚFL oraz 48 członków reprezentujących wszystkie 7 regionów. To posiedzenie miało szczególny charakter nie tylko dlatego, że możliwe było spotkanie osobiste, ale także dlatego, że po raz pierwszy w takiej formie rada miała okazję spotkać się z sekretarz generalną ks. Anne Burghardt, która pełni swoje obowiązki od początku listopada 2021 roku.
Posiedzenie było okazją nie tylko do spotkania się jej członków, doradców czy gości reprezentujących partnerów ekumenicznych, różnego rodzaju agencje Kościołów członkowskich współpracujących z ŚFL, a także poszczególne Komitety Krajowe ŚFL, ale również pracowników biura ŚFL, którzy w okresie pandemicznym pracowali zdalnie, mając nieraz swoje siedziby w regionach, a nie w biurze w Genewie.
Historia i współczesne zadania
Tradycyjnie posiedzenie otwarło wspólne nabożeństwo, podczas którego kazanie wygłosiła członkini rady i przedstawicielka młodzieży, pochodząca z Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Islandii ks. Thuridur Björg Wiium Árnadóttir. Bezpośrednio po nabożeństwie odbyła się uroczystość otwarcia cyfrowej wystawy poświęconej historii ŚFL, która obchodzi w tym roku 75 rocznicę swojego powstania.
Jednym z zasadniczych zadań dorocznego posiedzenia Rady ŚFL jest zatwierdzenie sprawozdań prezydenta i sekretarz generalnej. W dyskusji nad tymi sprawozdaniami na pierwszy plan wybiły się wyzwania związane z obecną sytuacją na świecie – doświadczeniem pandemii, a szczególnie wojny w Ukrainie. W związku z wojną wyrażono troskę nie tylko o sprawiedliwy pokój, ale również o sytuację żywnościową na globalnym południu, która pogorszyła się znaczenie ze względu na blokadę w wysyłaniu zboża z Ukrainy. Należy także odnotować podziękowania prezydenta ŚFL skierowane w jego wystąpieniu do Kościoła w Polsce i innych Kościołów w regionie za sprawną i pełną oddania reakcję na potrzeby uchodźców z Ukrainy, a także dobrą współpracę w ramach działań pomocowych koordynowanych przez Wydział Służby Światu ŚFL.
Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce zasłużył sobie jeszcze na dwie wzmianki w wystąpieniu prezydenta ŚFL. Pierwszą były gratulacje za dołączenie do grona Kościołów, które ordynują kobiety do nieograniczonego udziału w urzędzie kościelnym. Drugą – podziękowania za wysiłki na rzecz organizacji Zgromadzenia Ogólnego ŚFL w Krakowie w 2023 roku.
Szpital Wiktorii Augusty a finanse
Kolejnym stałym punktem obrad Rady ŚFL jest zajęcie się kwestią finansów. Zatwierdzenie sprawozdań finansowych za rok poprzedni, oraz zatwierdzenie budżetów na rok bieżący. W dyskusji nad finansami wyrażano zadowolenie, że mimo pandemicznych wyzwań w poprzednim roku budżetowym zachowały one stabilność. Dyskusje poświęcone bieżącej sytuacji finansowej zdominowała kwestia płynności finansowej szpitala Augusty Wiktorii w Jerozolimie, który jest prowadzony przez Wydział Służby Światu ŚFL. Szpital ten jest jedynym miejscem, gdzie ponad 5 milionów Palestyńczyków – mieszkańców Zachodniego Brzegu i Strefy Gazy – może leczyć się na oddziale onkologicznym i nefrologicznym. Bieżący kryzys płynności finansowej szpitala wziął się z opóźnienia płatności największych donatorów – Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej, a także z opóźnienia w płatnościach ze strony władz Autonomii Palestyńskiej. Komitet Wykonawczy ŚFL zwrócił się w liście otwartym do przewodniczącej Rady Europejskiej Ursuli von der Leyen, z prośbę o przekazanie środków, które przeznaczono na utrzymanie szpitala Augusty Wiktorii.
Nowe komisje
Posiedzenie w Genewie dało także możliwość osobistego spotkania się członków poszczególnych komisji. Było ono szczególnie ważne, bo w 2019 roku, w związku z restrukturyzacją biura wspólnoty, zmieniła się struktura komisji, a także zatwierdzono ich nowe składy. Powołane w 2019 roku komisje ds. spraw relacji ekumenicznych; służby światu; teologii, misji i sprawiedliwości; relacji wewnątrz wspólnoty Kościołów; finansów; rzecznictwa i publicznego świadectwa; komunikacji, miały więc okazję po raz pierwszy spotkać się osobiście. Zadaniem komisji jest nadzór i doradztwo w zakresie kształtowania poszczególnych obszarów działania ŚFL.
Wobec światowych kryzysów
Dwa ostatnie dni posiedzenia zdominowała dyskusja nad wynikami prac komisji Rady ŚFL. W jej ramach przyjęto między innymi cztery oświadczenia, w których odniesiono się do bieżących wyzwań w świecie. W Oświadczeniu w sprawie globalnego kryzysu głodu wezwano do zwiększenia wysiłków na rzecz przezwyciężenia narastającego kryzysu głodu i braku żywnościowego bezpieczeństwa, nie tylko poprzez interwencje humanitarne, ale także poprzez reakcję na systemowe przyczyny nierówności w dostępie do żywności w różnych częściach świata. W Oświadczeniu w sprawie pandemii COVID-19 wezwano do sprawiedliwej dystrybucji szczepionek i innych środków leczniczych, a Kościoły członkowskie – do promowania treści teologicznych opartych na odpowiedzialności i nadziei, które odrzucają ujęcia teologiczne sprzyjające dezinformacji, czy też osłabiają gotowość do reagowania na pandemię za pomocą uznanych środków medycznych, takich jak szczepionki. W Oświadczeniu w sprawie sytuacji izraelsko-palestyńskiej Rada ŚFL odniosła się do kolejnej fali eskalacji przemocy związanej z okupacją izraelską terytoriów palestyńskich, a także wezwała do odblokowania środków na działanie szpitala Augusty Wiktorii w Jerozolimie. W Oświadczeniu w sprawie wojny w Ukrainie i innych konfliktów wezwano „do zakończenia wojny w Ukrainie i natychmiastowego wycofania wojsk rosyjskich z Ukrainy” i „do śmielszych wysiłków społeczności międzynarodowej na rzecz rozwiązywania konfliktów i kryzysów w innych częściach świata, w tym poprzez skoordynowaną pomoc humanitarną i procesy budowania pokoju”.
Kościół w Ukrainie członkiem ŚFL
Obok oświadczenia, w kontekście wojny na Ukrainie, zapadła jeszcze jedna istotna decyzja. Do ŚFL przyjęto Niemiecki Ewangelicko-Luterański Kościół w Ukrainie. Był on dotychczas członkiem ŚFL poprzez Federację Kościołów Luterańskich, która powstała z przekształcenia Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła w Rosji i Innych Państwach, który powstał po rozpadzie ZSRR. Już w 2019 roku rada biskupów kierująca Federacją Kościołów Luterańskich podjęła decyzję, że jej Kościoły członkowskie mogą się ubiegać o bezpośrednie członkostwo w ŚFL. Kościół ukraiński był pierwszy, który skorzystał z tej możliwości, przeprowadzając odpowiednie procedury w swoim synodzie, czego efektem było złożenie wniosku o bezpośrednie członkostwo. Przyjęcie ukraińskiego Kościoła nie zmienia statusu pozostałych Kościołów członkowskich Federacji Kościołów Luterańskich. Nadal pozostają one członkami ŚFL za jej pośrednictwem, a także mają prawo złożyć swoje odrębne wnioski o bezpośrednie członkostwo.
Przygotowania do Zgromadzenia Ogólnego w Krakowie
Ponadto Rada ŚFL zapoznała się za stanem przygotowań do Zgromadzenia Ogólnego w Krakowie. W tej części posiedzenia wzięła udział nie tylko koordynator zgromadzenia Maryssa Camaddo i (online) przewodnicząca Międzynarodowego Komitetu ds. Nabożeństwa Kinga Marjatta Pap, ale również przedstawiciele naszego Kościoła: bp Jerzy Samiec oraz przewodnicząca Lokalnego Komitetu Przygotowania Zgromadzenia Anna Wrzesińska. Biskup Kościoła w swoim wystąpieniu podkreślał zadanie Kościołów ŚFL jako tych, które przekazują nadzieję. „Dawanie nadziei innym wymaga modlitewnej relacji ze Zbawicielem” – zaznaczył. Wskazywał także, że w obecnej sytuacji międzynarodowej w naznaczonej wojną Ukrainie, której skutki sięgają daleko poza Europę, Zgromadzenie Ogólne w Krakowie, a szczególnie zaplanowana wizyta w byłym niemieckim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Birkenau, nabiera szczególnego znaczenia. Obecność luteran z całego świata w przyszłym roku w naszym regionie będzie właśnie takim znakiem nadziei. Anna Wrzesińska przekazała, że z lokalnej perspektywy przygotowania przebiegają dynamicznie. Podkreśliła także, że Lokalny Komitet Przygotowania Zgromadzenia widzi swoje zadanie nie tylko w organizacji samego wydarzenia, ale także w dobrym nagłośnieniu informacji o nim w naszym Kościele i całym kraju. Temu będzie służyć projekt zapraszający do uwzględniania w niedzielnych nabożeństwach parafii naszego Kościoła modlitwy o potrzeby poszczególnych Kościołów członkowskich ŚFL, który ruszy we wrześniu 2022. Wszystkie sprawozdania przedstawiające przygotowania do Zgromadzenia Ogólnego zostały przyjęte przez Radę ŚFL. Zatwierdziła ona też plan i regulamin obrad Zgromadzenia Ogólnego w Krakowie.
„Zwiastun Ewangelicki” 13-14/2022
