Kultura

miniatura
Kultura Polecamy
/
Jerzy Domasłowski

Dzieciątko i śnieg

– czyli znana, choć nieznana, grudziądzka piosenka Opublikował historię grudziądzkich ewangelików, wydał broszurę poświęconą kwestii socjalnej. Był również poetą. Na Gwiazdkę 1895 roku zostały wydane jego Poezje zebrane (Gesammelte Gedichte). Dawno uległy zapomnieniu jego długie poematy. Próbę czasu przetrwał jeden krótki utwór zatytułowany pierwotnie Weihnachtsgruss, czyli Świąteczne życzenia. Ks. Eduard Ebel (1839-1905) pochodził ze Starogardu Gdańskiego. Studiował teologię i filologię na uniwersytecie w Królewcu. Kilka lat spędził jako praktykant w Rauhes Haus w Horn koło Hamburga, słynnej fundacji opiekującej się opuszczonymi dziećmi, a później w królewieckim diakonacie. Został pastorem niemiecko-francuskiego zboru w Bejrucie w Libanie, pozostając na zawsze miłośnikiem Orientu, potem służył w wiejskim zborze w Skowronach[...]

miniatura
Skarbiec
/
bp Adrian Korczago

Wieczność z cmentarnej perspektywy

W tej rubryce prezentujemy ważne i ciekawe teksty, które ukazały się na naszych łamach.Tym razem przypominamy fragmenty tekstu ze „Zwiastuna Ewangelickiego” 22/2007, w którym autor dzieli się ważnymi refleksjami nad rzeczami ostatecznymi. Wskazuje też na przemiany tego, jak podchodzimy do miejsc pochówków.Więcej inspirujących tekstów bpa Adriana Korczago znajdziecie w nowej książce. Temat wieczności podejmujemy w naszym życiu przy różnych okazjach. Życiowe okoliczności powodują, że mimo prób unikania go, czasem musimy się z nim zmierzyć. Czynimy to w różnych miejscach, a z pewnością często na cmentarzu. Przestrzeń dla żywych Cmentarz jest szczególnym miejscem naszej zadumy nad przemijaniem, stawiania czoła pełnej tajemniczości tematyce życia wiecznego. Właśnie na ziemi spoczywania naszych bliskich w sposób nieodgadniony ocieramy się o[...]

miniatura
Historia
/
Andrzej Sowa

Była z nami tak długo

– najstarsza uczestniczka powstania warszawskiego Odpowiedzialność za siebie i bliźnich. Niesienie innym pomocy. Działanie dla ojczyzny i wspólnego pożytku. Te wartości dla całej rodziny nie były pustymi słowami. Także dla Barbary, która zaświadczyła o tym – jak w harcerskim przyrzeczeniu – całym swoim życiem. Barbara Sowa z d. Gettel, pseudonim konspiracyjny „Basia”, odeszła do Pana 1 sierpnia 2024 roku, dokładnie w 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego. Była jego najstarszą żyjącą uczestniczką – miała ponad 106 lat. Rodzinne wartości Barbara urodziła się 23 czerwca 1918 roku w Warszawie, w ewangelickiej rodzinie inteligenckiej jako najstarsza z trojga dzieci. Jej ojciec, Paweł Gettel, był działaczem politycznym, społecznym i gospodarczym. W latach zrywu niepodległościowego był członkiem konspiracyjnej grupy „Samoobrona[...]

miniatura
Zbliżenia
/
Maaja Pauska

Estonia, Łotwa, Litwa cz. 2

– co łączy i co dzieli kraje bałtyckie „Trzy gwiazdy. Trzy siostry. Trzy festiwale piosenki. Jedno zmartwienie. Jedna nadzieja. Jedna wolność. Niech nasze głosy zabrzmią razem, niech nasze serca będą jednością, niech nasze pieśni stopią się razem” – powiedział estoński kompozytor Veljo Tormis, gdy na festiwalu piosenki w stolicy Łotwy, Rydze w 1990 roku wykonana została jego piosenka Trzy gwiazdy oparta na tekście łotewskiej pisarki Māry Zālīte. Pod wrażeniem śpiewającej rewolucji w Estonii, na Łotwie i Litwie, kompozytor odniósł symbolikę tego wiersza do trzech krajów bałtyckich. Na Łotwie trzy gwiazdy rzeczywiście oznaczają trzy historyczne regiony kraju. Nowe republiki Po zawierusze I wojny światowej, w 1918 r. narody bałtyckie zdołały ogłosić niepodległość. Wkrótce jednak musiały jej bronić przed atakami Armii Czerwonej,[...]

miniatura
Historia
/
ks. Filip Lipiński

Ewangelicy w Wieliczce i ich dziedzictwo

– 240 lat filiału krakowskiej parafii Wieliczka jest jednym z miast, które każdy musi przynajmniej raz w swoim życiu zobaczyć. Miejscowa kopalnia soli całkowicie zdominowała turystykę, sprawiając, że wielu jedynie z nią kojarzy to historyczne małopolskie miasto. W istocie, wokół soli koncentrowały się całe jego dzieje. Wydobywana tu sól sprawiła, że miasto się rozwijało – ściągali do niego ludzie z różnych stron w poszukiwaniu miejsca, w którym mogliby poprawić swój los. To wpłynęło na pojawienie się w Wieliczce ewangelickiego zboru, który od 240 lat nieprzerwanie wyznaje swą wiarę i daje jej żywe świadectwo. Historia ewangelicyzmu w Wieliczce sięga jednak dużo dalej. Już w 1556 roku pierwsze kazanie w duchu nowej drogi chrześcijaństwa wygłosił tu Wawrzyniec Niezgoda – nadworny kaznodzieja Zygmunta Augusta. W 1559 roku powstał w[...]

miniatura
Zbliżenia
/
Maaja Pauska

Estonia, Łotwa, Litwa cz. 1

– co łączy i co dzieli kraje bałtyckie „Trzy gwiazdy. Trzy siostry. Trzy festiwale piosenki. Jedno zmartwienie. Jedna nadzieja. Jedna wolność. Niech nasze głosy zabrzmią razem, niech nasze serca będą jednością, niech nasze pieśni stopią się razem” – powiedział estoński kompozytor Veljo Tormis, gdy na festiwalu piosenki w stolicy Łotwy, Rydze w 1990 roku wykonana została jego piosenka Trzy gwiazdy oparta na tekście łotewskiej pisarki Māry Zālīte. Pod wrażeniem śpiewającej rewolucji w Estonii, na Łotwie i Litwie, kompozytor odniósł symbolikę tego wiersza do trzech krajów bałtyckich. Na Łotwie trzy gwiazdy rzeczywiście oznaczają trzy historyczne regiony kraju. Niewiele rzeczy może tak imponująco zilustrować to, co łączy i to, co dzieli, jak tradycja festiwali piosenki. Jest ona wspólna dla wszystkich tych trzech krajów bałtyckich,[...]

miniatura
Wydarzenia
/
Redakcja

O kościelnych archiwach

W dniach 25-26 kwietnia 2024 r. Archiwum Akt Nowych zorganizowało w Warszawie konferencję naukową na temat archiwów Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce od 1918 r. do dnia dzisiejszego. Jej celem było zapoznanie się z zasobami archiwów różnych wspólnot religijnych i możliwości dostępu do nich. Organizatorzy zwracali uwagę, że konferencja po raz pierwszy objęła tak szerokie spektrum wyznaniowe. Pierwszy dzień obrad poświęcony był głównie archiwom Kościoła Rzymskokatolickiego i zgromadzeń zakonnych, a także archiwom Kurii Metropolitarnej w Warszawie Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Polsce. Drugiego dnia, w pierwszej części obrad referaty dotyczyły archiwów Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, archiwum Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, a także archiwów Kościoła Greckokatolickiego w Polsce i Zakonu Bazylianów[...]

miniatura
Zbliżenia
/
Dariusz Wantulok

Niezłomni z Rozumic

– odkrycie zapomnianej leśnej ambony Wrzesień 2022 roku. Zjazd Przewodników Ewangelików dociera do wsi Rozumice w województwie opolskim, tuż przy granicy z Czechami. Tutaj, w pobliżu zrujnowanego, dawnego ewangelickiego kościoła, na nieistniejącym cmentarzu szczególnie brzmi rozważanie Słowa Bożego. Wygłasza je diakon Aleksandra Błahut-Kowalczyk, która nawiązuje do słów z 2. Księgi Mojżeszowej 3,5 „Zdejm z nóg sandały swoje, bo miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą”. Ten werset wielu kojarzy z leśnym kościołem na Równicy, gdzie w czasach kontrreformacji zbierali się na tajnych nabożeństwach ewangelicy, aby wielbić Boga, słuchać i rozważać Jego Słowo, i pokrzepiać się Wieczerzą Pańską. Kościół w Rozumicach „Sklepienie kościoła to firmament niebieski, a zgromadzeniem wiernych są drzewa” „Dlaczego akurat[...]

miniatura
Zbliżenia
/
ks. Grzegorz Brudny

Ewangelickie, czyli wspólne, narodowe

– dbałość o lubelskie dziedzictwo   Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy w Lublinie przy ul. Ewangelickiej 1 jest jedynym czynnym kościołem luterańskim w całym województwie lubelskim. W dniu 12 marca 2023 r. odbyło się w nim nabożeństwo dziękczynne z okazji zakończenia pierwszego etapu remontu tego zabytkowego budynku. Ostatnio zadbano też o dwa inne obiekty mocno związane z dziejami ewangelików i ich wkładem w rozwój Lubelszczyzny. Pierwszy etap remontu, dofinansowany ze środków unijnych, trwał ponad rok. W tym czasie w kościele wymieniono poszycie dachowe na miedziane, wyremontowano poddasze, wykonano nową elewację wieży, zabezpieczono fundamenty przed wilgocią, doprowadzono instalacje sanitarną i wodno-kanalizacyjną, wykonano zewnętrzną iluminację świetlną. Ponadto we wnętrzu kościoła wymieniono ogrzewanie, częściowo[...]

miniatura
Wydarzenia
/
Redakcja

Kościół w obronie wspólnego dziedzictwa

W dniu 17 lutego 2022 r. Rada Parafialna Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie przyjęła uchwałę w sprawie planowanego przez polski rząd przekazania Węgrom tzw. kroniki Macieja Korwina. Inicjatywę zgłosiło dwoje poruszonych członków parafii. „Przyszli do mnie w tej sprawie prof. Elżbieta Jastrzębowska, historyczka sztuki i dr Mateusz Wilk, historyk i arabista. Uważali, że nie możemy pozostać obojętnymi, jeśli Polska zamierza pozbyć się jednego z cenniejszych manuskryptów w skali światowej” – mówił ks. Piotr Gaś, proboszcz parafii. Radni podjęli uchwałę nie tylko dlatego, że dokument należał do biblioteki ewangelickiego Gimnazjum Akademickiego w Toruniu i jako taki jest śladem ewangelickiej historii w naszym kraju. „To jest cząstka naszego wspólnego dziedzictwa. Jako Kościół dzielimy z naszym społeczeństwem to, co[...]

POLECAMY TAKŻE
Na przestrzał Polecamy
/
Marek Cieślar

Felietonissimo

Historia Polecamy
/
Ewelina Kuna

„Tak” wobec Boga i człowieka

Kultura Polecamy
/
Redakcja

Świadectwo wiary i trwania