miniatura

Ostatnia niedziela roku kościelnego, Niedziela Wieczności, kieruje nasze myśli ku tematyce śmierci i nadziei na nowe życie w innym, lepszym świecie. Obietnica nowej ziemi i nowego nieba jest esencją chrześcijaństwa. Drugim wielkim tematem chrześcijaństwa jest miłość bliźniego. Jak zatem pogodzić chęć ucieczki z tego świata – padołu łez, ze współczuciem i miłosierdziem? Odpowiedzią jest być może cierpliwość. Cierpliwe i pokorne trwanie w doczesności, czuwanie nad gasnącą lampą, troskliwe dbanie, by we właściwym momencie była gotowa, by zaświecić. Straszna plaga Listopadowe, krótkie dni, czas chłodny, powietrze przesycone dymem i zatrute. Straszliwa choroba dziesiątkuje miasta Europy. W jednym z nich, szczególnie mocno dotkniętych epidemią, działa ksiądz, który przybył krótko przed wybuchem tej strasznej plagi. Niemal nie schodzi z[...]

miniatura

– czyli śladami dawnej potęgi ewangelickiego rodu   Górny Śląsk kojarzy się wielu z nas z terenem mocno zurbanizowanym, przemysłowym, rozwijającym się prężnie, lecz w cieniu nieczynnych już często kopalń i hut. Tymczasem jest to też teren niezwykle atrakcyjny pod względem przyrodniczym i turystycznym, a w jego licznych lasach i nad brzegami malowniczo położonych jezior kryją się miejsca świadczące o niezwykle ciekawej i skomplikowanej historii tego regionu. Tuż obok Tarnowskich Gór, jednej z najstarszych osad górniczych, ale też miejscu powstania najstarszej parafii ewangelickiej na Górnym Śląsku, znajduje się niezwykle ciekawe miejsce, które jeszcze przed II wojną światową cieszyło się sławą Małego Wersalu bądź Wersalu Północy. Historia tego miejsca jest nierozerwalnie związana z losami jednego z najpotężniejszych śląskich[...]

miniatura

Książka, która ukazała się „w 80. rocznicę męczeńskiej śmierci ks. seniora Karola Kulisza”, składa się z dwóch części. Pierwsza jest nieco uzupełnioną pracą magisterską ks. Jana Badury z 1976 r., drugą stanowi album foto-graficzny. Autor albumowej części ks. Emil Gajdacz zebrał i opisał ponad 170 zdjęć archiwalnych i współczesnych. Szczegółowo można dzięki nim poznać dokonania założyciela zakładów opiekuńczych i duszpasterza diakonatu. Mimo że nie jest to biografia, po pierwszym rozdziale dotyczącym życia i działalności jej bohatera, następuje kalendarium, w którym powtórzono raz jeszcze wybrane „wydarzenia i czynności kościelne”. Walorem pracy jest analiza kazań proboszcza z Ligotki Kameralnej (dziś Czechy) i Cieszyna. Poddane jej zostały zarówno forma rozważania Słowa Bożego, język i styl autora – obrazowy i[...]

miniatura

– trudne wspólne losy   Jeśli pisze się coś o tym regionie, to zazwyczaj wspomina o ziemi mazurskiej albo łączy Warmię z Mazurami i pisze o niej jako o ziemi warmińsko-mazurskiej. A przecież Warmia jest też uroczym zakątkiem Polski. W przeciwieństwie do Mazur mniej w niej jezior, ale nie mniej pięknych i godnych zwiedzenia miejsc. Zwykle interesujemy się Mazurami, którzy byli ewangelikami, mniej zajmują nas losy katolickich Warmiaków. A jednak, aby rzucić pewne światło na ten region, który obejmuje swym zasięgiem Warmię i Mazury, trzeba powiedzieć, że znamienną cechą lokalnego krajobrazu jest obecność jezior, jakich nie spotkamy w innych częściach kraju. I choć Warmia i Mazury nazywane bywają Krainą Tysiąca Jezior, to tak naprawdę jest ich niemal 2600. Największe z nich to: Śniardwy – ok. 114 km², Mamry – ponad 102 km² i Niegocin[...]

miniatura

– historia i bujne współczesne życie Z Biblią na co dzień W roku 1975 ukazała się po raz pierwszy w Polsce książka Z Biblią na co dzień. Wtedy rozpoczęło się systematyczne wydawanie polskiej wersji Losungen. W tym roku mija 45 lat od pierwszego wydania, którego inicjatorem był Karol Hławiczka z Cieszyna. W 2005 roku na łamach naszego czasopisma opublikowaliśmy cykl artykułów dotyczący historii Losungen oraz Z Biblią na co dzień. Przypominamy drugi z tych tekstów, ponieważ historia tej książki jest niezwykła – obecnie ukazuje się ona w ponad 100 krajach. Polskie wydanie Z Biblią na co dzień przez te 45 lat rozwinęło się, szczególnie w ostatnich latach. Niezależnie od zewnętrznej formy zawsze znajdziemy to samo – zachętę do wędrówki z Pismem Świętym przez cały rok.   Zbliżała się długo oczekiwana chwila. Prace[...]

miniatura

- Rok Rodziny Fibigerów w Kaliszu W Kaliszu osiedlili się, zbudowali świetnie prosperujące przedsiębiorstwo i dom rodzinny. Spod ich rąk, wychodziły instrumenty muzyczne podziwiane na całym świecie. O zasłużonej ewangelickiej rodzinie miasto pamięta. Trwa, niedawno zainaugurowany, Rok Rodziny Fibigerów. W sobotni wieczór 5 września 2020 roku w kaliskim teatrze podczas inauguracji z mistrzowskim recitalem wystąpił prof. Zbigniew Raubo, pianista, pedagog, Honorowy Ambasador Kalisza, który zagrał na przedwojennym fortepianie marki Arnold Fibiger. O znaczeniu rodziny opowiedział Krystian Kinastowski, prezydent miasta Kalisza, wnioskodawca obchodów: „Fortepiany, fabryka, technikum (…). To wszystko zaczęło się od Fibigerów”. Przypomniał, że rodzina przyczyniła się do rozwoju miasta i ukształtowała jego wizerunek. W imieniu rodziny głos zabrała[...]

miniatura

W roku 1975 ukazała się po raz pierwszy w Polsce książka Z Biblią na co dzień. Wtedy rozpoczęło się systematyczne wydawanie polskiej wersji Losungen. W tym roku mija 45 lat od pierwszego wydania, którego inicjatorem był Karol Hławiczka z Cieszyna. W 2005 roku na łamach naszego czasopisma opublikowaliśmy cykl artykułów dotyczący historii Losungen oraz Z Biblią na co dzień. Część z nich chcemy przypomnieć, ponieważ historia tej książki jest niezwykła – obecnie ukazuje się ona w ponad 100 krajach. Polskie wydanie Z Biblią na co dzień przez te 45 lat rozwinęło się, szczególnie w ostatnich latach. Od 2017 roku na niedziele i święta publikowane są rozmyślania. Oprócz wersji papierowej funkcjonuje także strona internetowa, a każdy posiadacz smartfona może zainstalować sobie aplikację z codziennym Bożym Słowem. Niezależnie od[...]

miniatura

Nieodległą historię wielokulturowego Dąbia (między Kołem a Łęczycą) poznawano podczas konferencji Dąbie miasto wielu kultur zorganizowanej w tej miejscowości 12-13 września 2020 r. w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Adam Grabowski, prezes Towarzystwa Przyjaciół Miasta Dąbia (TPMD) powiedział, że chociaż miasto straciło swój wielokulturowy charakter na rzecz jednolitości narodowej i wyznaniowej, to owo dziedzictwo nie znikło. Świadczą o nim trwałe ślady materialne i duchowe. Przypomnieli o współpracy i zasługach O tamtym świecie, o wspólnym przed wojną życiu obok siebie obywateli różnych narodowości, wyznań i religii, o ich współpracy w sprawach ważnych dla miasta, o zasługach dla jego rozwoju, mówili autorzy referatów. Adam Grabowski, prezes TPMD – o wielokulturowości Dąbia i 18-letnim dorobku Towarzystwa, dr Piotr Wąsowicz, dyrektor[...]

miniatura

– o ewangelikach z centralnej Polski   Jednym z wielu wydarzeń związanych z jubileuszem odrodzenia się niepodległej Polski w 1918 roku było sympozjum popularnonaukowe zatytułowane Wkład protestantów w odzyskanie niepodległości na ziemiach Polski centralnej, zorganizowane w 2018 roku w Zduńskiej Woli przez tamtejszą Parafię Ewangelicko-Augsburską, Towarzystwo Przyjaciół Zduńskiej Woli oraz Wieluńskie Towarzystwo Naukowe. Pokłosiem tej konferencji jest wydana niedawno książka. Autorzy referatów postawili sobie za cel ukazanie związków między wiarą a tożsamością założycieli ewangelickich parafii i miast na terenie ówczesnego zaboru rosyjskiego. Byli to często niemieccy osadnicy, przybywający na tereny Królestwa Polskiego w XIX wieku. Wnieśli znaczący wkład w ożywienie życia gospodarczego na tych terenach, ich zasługą była także[...]

miniatura

„W dziejach Bielska-Białej (…) kluczową rolę odegrali ewangelicy, którzy w ważnym rzemieślniczym, a później przemysłowym ośrodku przez kilka stuleci byli wiodącą grupa wyznaniową” – pisze Piotr Kenig. We wstępie szkicuje rozwój poszczególnych parafii – w Bielsku, Białej i Starym Bielsku – i wskazuje na obszary, w których rozwoju ewangelicy mieli szczególne zasługi. Sama publikacja jest pokłosiem roku jubileuszu 500 lat Reformacji, a konkretnie związanych z nim inicjatyw zorganizowanych w roku 2017 konferencji i wystaw oraz poprzedzających je badań. Do jej powstania przyczynili się, prócz cytowanego bielskiego historyka także historyczka sztuki, duchowny i przedsiębiorca – miłośnicy ewangelickiego dziedzictwa. Album składa się z trzech części, bo tyle jest w tzw. dwumieście luterańskich parafii. Te trzy rozdziały zawierają zdjęcia[...]