– społeczny komitet odnawia cmentarz w Sokołowsku Sokołowsko oddalone jest od Wałbrzycha o pół godziny jazdy samochodem. Od XIX w. do czasów powojennych w tamtejszym sanatorium leczono choroby płuc, choroby często śmiertelne. Gdy spaceruje się po miejscowości, rzuca się w oczy brak cmentarza. W zdziwienie wprawia informacja, że działa tam Społeczny Komitet Odbudowy Cmentarza w Sokołowsku. I co więcej, dzięki niemu na przełomie sierpnia i września 2023 roku odnowiono 26 z 40 zachowanych nagrobków. Zdziwienie potęguje się, gdy sięgnie się do najnowszej powieści noblistki Olgi Tokarczuk, która spopularyzowała w niej tę miejscowość zwaną wówczas Görbersdorf. W Empuzjonie czytamy: „Pan August wytłumaczył Wojniczowi, że najbliższe cmentarze są we Friedlandzie [Mieroszów] i Langwaltersdorfie [Unisław Śląski] i tam wozi się ciała,[...]

  W zachodniej Wielkopolsce przed rokiem 1945 istniało wiele parafii ewangelickich. W samym Poznaniu było ich osiem – sześć z nich należało do Ewangelickiego Kościoła Unijnego w Polsce. Każda z nich miała własne cmentarze. Jeszcze tuż przed wkroczeniem Armii Czerwonej odbywały się tam pochówki. Dziejowe przemiany sprawiły, że zostały opuszczone i stopniowo niszczały. Niektóre zamieniono w parki, jednak część otoczona jest dziś opieką – nie tylko przez ewangelików. W samym Poznaniu przed wojną oprócz parafii funkcjonowały liczne ewangelickie stowarzyszenia, w tym jeden z największych w międzywojennej Polsce diakonatów. Siedzibę miał tam także konsystorz ewangelicko-unijny, którego ostatnim zwierzchnikiem był ks. superintendent dr Paul Blau (1861-1944). Ekshumacje i powtórne pochówki Po wojnie większość ewangelików opuściła te tereny.[...]