miniatura

– pierwsze ewangelickie kazania w Prusach Choć jubileusz Reformacji na ziemi mazurskiej obchodzony będzie w roku 2025 dla uczczenia wydarzeń z 1525 roku, kiedy to powstało pierwsze w świecie ewangelickie państwo, warto wspomnieć, że pierwsze kazania w duchu luterańskim wygłoszone zostały dwa lata wcześniej, w roku 1523 w Królewcu. Zanim więc książę Albrecht von Brandenburg-Ansbach, Wielki Mistrz krzyżacki, po sekularyzacji zakonu krzyżackiego za namową Lutra wprowadził luteranizm w Prusach Książęcych – państwie, którym władał, już wcześniej pojawiły się na tych ziemiach wpływy Reformacji. Część Prus to tereny dzisiejszej Warmii i Mazur. Z Brandenburgii do Prus Duchownym, który 27 września 1523 roku wygłosił pierwsze luterańskie kazanie w katedrze w Królewcu – stolicy kraju, był Johannes Briesmann (1488-1549). Urodził się w[...]

miniatura

W dniach od 26 czerwca do 6 lipca 2023 roku 33 osoby, w tym 20 dzieci, uczestniczyło w obozie wypoczynkowym dla uchodźców z Ukrainy, który odbył się w Sorkwitach w diecezji mazurskiej. Obozowicze wypoczywali nad malowniczym jeziorem. Dzieci mogły jeździć na rowerach, pływać w jeziorze, grać w planszówki. Ruch na świeżym powietrzu i wspólne zabawy sprawiły, że czas spędzały aktywnie i radośnie. Zorganizowano też wycieczkę do Mikołajek, skąd uczestnicy odbyli rejs statkiem po Jeziorze Śniardwy. Organizatorami obozu, którego celem była integracja uchodźców, pomoc w oderwaniu się od codziennych trudności oraz zapewnienie im chwili relaksu i radości, była diecezja mazurska, parafia w Kętrzynie i Diakonia Polska. „Zwiastun Ewangelicki”[...]

miniatura

– z dziejów parafii ewangelickiej w Ukcie W Puszczy Piskiej, nad malowniczą rzeką Krutynią, leży wieś Ukta – dawniej zwana Starą Uktą. Sprawia dziś dziwne wrażenie. Jest w niej coś z małego miasta i coś z XIX-wiecznej drewnianej wsi. Obok siebie stoją tu kamienice i drewniane domy. Jest neogotycki kościół rzymskokatolicki Podwyższenia Krzyża Świętego – dawniej ewangelicki oraz wzniesiony 20 lat temu ewangelicki kościół Apostoła Piotra, w którym gromadzą się na nabożeństwach ewangelicy z miejscowego filiału Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Mikołajkach. Dawny kościół ewangelicki Początki Ukty sięgają czasów prehistorycznych. Na położonym dwa kilometry na południe wzgórzu zwanym Zameczkiem podczas prowadzonych wykopalisk archeologicznych znaleziono urny z prochami sprzed 10 tysięcy lat. Nowożytna osada zwana Szklarnią[...]

miniatura

W regionalnych księgarniach pojawiła się książka napisana przez ewangelika z parafii w Sorkwitach Edwina Banaszewskiego pt. Przeklęty Mazur. Tytuł zaczerpnięty został z jednego z 12 zebranych w niej opowiadań. To już jego druga książka. Poprzednia, o nieco kontrowersyjnym tytule Pijany Mazur była opowieścią po części autobiograficzną. Poprzez wspomnienia rodziców i dziadków ukazał świat Mazurów mieszkających na tej ziemi przed wojną. W drugiej przedstawił powojenną – równie niełatwą dla Mazurów – rzeczywistość. Powojenne losy mieszkańców tych ziem bywały równie tragiczne, jak i sam okres tzw. „wyzwolenia”. Niełatwe było pozostanie na ziemi ojców, funkcjonowanie z przyklejoną łatką niemieckości wśród ludności napływowej. Przyjezdna większość nie była dobrze nastawiona do Mazurów, narzucała swoje standardy, styl życia,[...]

miniatura

Książka podejmuje temat powojennych dziejów diecezji mazurskiej. Poprzednie prace autora opisywały wcześniejsze okresy historii Kościoła ewangelickiego na terenach dzisiejszych Warmii i Mazur. Autor sięga w niej po opracowania naukowe, jakie ukazały się w latach powojennych na temat ewangelicyzmu na Mazurach, korzysta też z materiałów źródłowych i archiwalnych naszego Kościoła. Książka obejmuje okresy 1945-1959, 1960-1989 oraz dekady po 1989 roku. Aneks zawiera pełną listę duchownych, którzy pracowali w diecezji mazurskiej od 1945 roku. Spojrzenie z dystansu Autor spogląda w niej obiektywnie, z podwójnego z dystansu. Raz jako historyk, dwa – jako osoba spoza ewangelickiego kręgu wyznaniowego. Postrzega ewangelików jako społeczność dość krytycznie, choć w jego ocenie rzeczywistości nie brak życzliwości. Pisze więc o zrozumiałym poczuciu[...]

miniatura

Bóg śpi na Mazurach – to tytuł ważnej wystawy fotograficznej poświęconej ewangelickim, mazurskim cmentarzom. Na wystawie w Domu Kultury w Mrągowie zaprezentowane zostały fotografie, które powstawały od lat 90. XX wieku. Z konieczności dokonano więc wyboru i pokazano tylko część tego, co stanowi bogatą spuściznę Mazur. Autorem zdjęć jest Waldemar Bzura, artysta fotografik o ewangelickich korzeniach. Działa w stowarzyszeniu ratującym dawne ewangelickie cmentarze regionu. Jest też znanym autorem wielu albumów poświęconych mazurskiej florze i faunie. Tym razem zaprezentował prace dokumentujące krajobraz często zapomnianych cmentarzy. Sam tytuł wystawy zaczerpnięto z książki mazurskiego pisarza H. H. Kirsta pod tym samym zresztą tytułem. Obie opowiadają o tym, że Mazury są tak pięknie, że gdy Pan Bóg chce odpocząć, to czyni to właśnie[...]

miniatura

– rozmowa z Helgą Sikorą Całe życie mieszka pani na Śląsku Cieszyńskim, od lat w Pruchnej. Jednak pochodzi pani z Mazur – proszę opowiedzieć o swojej rodzinie. Urodziłam się w Sadach, to jest 6 km od Mikołajek jako Helga Krisz. Było nas czworo dzieci, dwie dziewczyny i dwóch chłopaków. Najstarszy był brat, potem siostra. Ja byłam trzecia, a po mnie był jeszcze jeden brat. Rodzice mieli gospodarstwo – 120 morgów ziemi, a 4 morgi to jeden hektar. Mieściło się nad samym jeziorem, a tym jeziorem można było dopłynąć do Mikołajek. Jak wyglądał praca w takim dużym gospodarstwie? To było dość duże gospodarstwo, zatrudnialiśmy pracowników. To były dwie rodziny, jedna do koni, druga do krów – bo były krowy. Mleko wlewało się do 20 litrowych baniek i jedna osoba ze wsi zawoziła te bańki do Mikołajek. My mieszkaliśmy trochę za wsią.[...]

miniatura

– czyli o mazurskich kazaniach z Mrągowa   Na Mazurach, na obszarze historycznego pruskiego terytorium plemiennego Galindii, leży piękne miasteczko Mrągowo – po mazursku Ządzbork, po niemiecku Senseburg. Zostało założone na początku XV wieku. Przywilej lokacyjny otrzymało około roku 1407. Od 1946 roku nosi imię znakomitego uczonego i duchownego ewangelickiego ks. Krzysztofa Celestyna Mrągowiusza (1764-1855). W mieście tym od 1528 roku istnieje parafia ewangelicka, która jeszcze na początku XX wieku liczyła 8200 dusz, w tym około 5000 Mazurów. Obecnie powiatowe Mrągowo liczy 22000 mieszkańców, a parafia ewangelicka ponad 300 dusz. Miasto jest znane głównie z organizowanego od 1982 r. nad jeziorem Czos dorocznego Pikniku Country. Natomiast wśród ewangelików kojarzone jest z miejscem spotkań w ramach Tygodnia Ewangelizacyjnego. Do Mrągowa mam do[...]

miniatura

– objazdowa wystawa i album Podczas telewizyjnej transmisji nabożeństwa z Giżycka 24 stycznia br. można było zaobserwować w tle niecodzienną wystawę. Wzdłuż ścian giżyckiego kościoła ewangelickiego ustawione zostały fotografie ewangelików z terenu całej diecezji mazurskiej. Wystawa ta stanowi pokłosie projektu Galeria Mazurskiego Portretu. Wernisaż miał miejsce w Olsztynie pod koniec ubiegłego roku w siedzibie biblioteki wojewódzkiej oraz w olsztyńskim kościele ewangelickim. Wystawę współczesnego portretu urodzonych na tych ziemiach Mazurów – ewangelików (także mieszkających obecnie na Warmii, m.in. w Olsztynie), zorganizowano z inicjatywy Waldemara Mierzwy, wydawcy i publicysty oraz przy współudziale Urzędu Marszałkowskiego i ewangelickiej diecezji mazurskiej. Dzięki temu uzyskano portrety wielu obecnych parafian, czasami wielopokoleniowych[...]

miniatura

Warta przeczytania i przestudiowania książka wypełniająca białe plamy i prezentująca nowe spojrzenie na temat Mazur i Mazurów. Prezentuje mazurską tematykę z kilku różnych, układających się w całość perspektyw: historycznej, religijnej i społecznej. Ciekawie pokazuje mazurską codzienność. Na uwagę oprócz Sławomira Sobotki zasługują co najmniej dwa nazwiska szczególnie cenionych historyków: Grzegorza Białuńskiego, niestety przedwcześnie zmarłego, oraz Grzegorza Jasińskiego. W 10 rozdziałach zawarto rys historyczny, uwzględniający zmienność granic dzisiejszych Mazur, historię zakonu krzyżackiego z jego średniowiecznymi kompleksami zamkowymi, a także zagadnienia osadnictwa. Publikacja nawiązuje do tradycji pisania o Mazurach jako ludności pogranicza. Przytacza m.in. dane, które mówią o liczbie zaledwie kilkuset pozostałych Mazurów. W[...]