Myśli znad brzegu

miniatura
Myśli znad brzegu
/
Henryk Dominik

Świat bez Pilcha

Witold Bereś, biograf pisarza w trzech zdaniach potrafił go dokładnie scharakteryzować: „Pilch uwielbiany był za inteligencję, za błysk, za myśl, za słowo. I tak niech zostanie” (Pilchu. Na rogu Wiślnej i Hożej, Warszawa 2021). Mądre spostrzeżenie i więcej nie trzeba, by w jego twórczości dostrzec świat, nie tylko przez niego widziany, odkryty i zarazem oceniany, ale i przed nami zakryty mgiełką dymu z papierosa. Ten świat ukryty w jego sercu, by rzeczywistość zewnętrzna nie zniszczyła prawdy w nim zapisanej, prawdy o Bogu, strzeżonej przez ludzi naprawdę wierzących, a nie jest ich zbyt wielu. Tak o tym pisał w jednym z felietonów w „Polityce”: „Z Panem Bogiem – choć ledwo cień zwątpienia okazałem, diabli z krwi i kości wzięli mnie w obroty – sprawa daleko prostsza. Bez Najwyższego nie da się pisać literatury. Słowa »Bóg« i[...]

miniatura
Kultura
/
Magdalena Legendź

Nie przestaje do nas mówić

  Po raz trzeci odbył się w Wiśle Festiwal Słowa im. Jerzego Pilcha Granatowe Góry. W dniach od 1 do 4 czerwca 2023 r. rodzinna miejscowość patrona wypełniła się miłośnikami literatury, którzy przyjechali spotkać się z pisarzami, reportażystami i dziennikarzami. Nie brakowało też wydarzeń związanych z samym Pilchem oraz ewangelickim życiem i ewangelikami, które to tematy pisarz na trwałe wprowadził do współczesnej literatury. Zyta Rudzka, Wojciech Kuczok, Grażyna Plebanek, Zbigniew Rokita, Weronika Murek – to tylko niektóre nazwiska współczesnych autorów kształtujących oblicze polskiej literatury pięknej, które wypada znać, obecnych na festiwalu. Tradycją stały się już spotkania z autorami książek reporterskich, w tym roku m.in. z Wojciechem Jagielski, Filipem Springerem czy Anną Goc, autorką przejmującej opowieści o świecie osób[...]

miniatura
Kultura
/
Magdalena Legendź

Opowieść z innej parafii

W krytyce i historii literatury funkcjonuje pojęcie „pisarz katolicki” czy „literatura katolicka”. O Jerzym Pilchu mówiło się pisarz ewangelicki z rzadka i tylko w środowisku luteran. W oficjalnym obiegu literackim nie przyklejono mu takiej etykiety. To oczywiste dziś, gdy w ocenie krytyków i czytelników niedawno zmarły mistrz słowa był pisarzem wybitnym – dodatkowe określenia są zbędne. Nie zmienia to faktu, że w polskiej literaturze współczesnej i w przestrzeni życia społecznego ewangelicy zaistnieli właśnie dzięki jego prozie. Pisarz odżegnywał się od potrzeby dawania wyjaśnień, przypisów i gloss, być może niezbędnych czytelnikowi spoza luterańskiej kultury do pełnego zrozumienia wszystkich znaczeń wynikających z luterańskiego – i dodatkowo wiślańskiego – spojrzenia na rzeczywistość. Dla czytelnika wyznania[...]

miniatura
Felietony Myśli znad brzegu
/
Henryk Dominik

Nasycał mnie ewangelicyzmem

In memoriam Zmarł Jerzy Pilch. Ta wieść, którą usłyszałem z samego ranka 30 maja, była jak uderzenie w głowę obuchem. Pilch był jednym z moich ulubionych pisarzy, nie tylko jako ewangelik, nie tylko dlatego, że z mojej ukochanej Wisły, gdzie przed wielu laty pierwszy raz spotkałem młodą studentkę, która później została moją żoną. Nie tylko dlatego wreszcie, że mam tam trochę znajomych, poznanych na dzięgielowskich Tygodniach Ewangelizacyjnych. Jerzy Pilch należał do tych ewangelików, którzy się swego wyznania nie wstydzą, nie ukrywają go, wręcz uważają za powód do dumy, bez względu na to, czy mieszkają w ewangelickiej Wiśle, czy w królewskim Krakowie lub rządowej Warszawie, „gdzie katolików sporo, a chrześcijan na lekarstwo”. W Krakowie był zresztą przez pewien czas felietonistą katolickiego „Tygodnika Powszechnego” i w tej[...]

POLECAMY TAKŻE
Bóg i My Polecamy
/
ks. Paweł Meler

To nie sen

Polecamy Widzenia własne
/
Anna Mądrakowska

Dlaczego akurat teologia?

Co jest po co Polecamy
/
ks. Bogdan Wawrzeczko

Szermierka na wersety