miniatura

–  125 lat bielskiego Lutra z brązu Pomnik Marcina Lutra, wzniesiony na Bielskim Syjonie w 1900 roku, stał dotąd na trzech placach – choć nie ruszał się z miejsca. Miał różne przygody i spośród czterech pomników autora 95 tez istniejących przed 1945 rokiem na obecnych ziemiach polskich – ocalał tylko on. Jedyny w Polsce pomnik Reformatora Kościoła Zachodniego skończył we wrześniu 2025 roku 125 lat. Plac kościelny przed powstaniem pomnika Reformatora, rys. Jacek Rybarkiewicz Mierząca 2,5 metry i ważąca 690 kg figura z brązu stoi na granitowym, 3-metrowym cokole wykonanym przez bielskiego kamieniarza Teodora Grögera niemal w centrum Bielska-Białej. Jeszcze niedawno, kościół, na tle którego stanął, mógł być tylko pozbawionym wieży domem modlitwy wzniesionym na obrzeżach miasta. Moment, w którym bielscy ewangelicy mogli pozwolić[...]

miniatura

Piąty Festiwal Słowa im. Jerzego Pilcha „Granatowe Góry” odbył się w Wiśle w dniach 29 maja – 1 czerwca 2025 roku. Rozpoczął się dokładnie w szóstą rocznicę śmierci swego patrona, a jego hasło brzmiało dla ewangelickiego ucha dość prowokująco: „Prawda (nie) wyzwala”. Podczas kilkudziesięciu spotkań podążano tropami prawdy i kłamstwa we współczesnym świecie, w tym także różnych funkcji literatury, która jest przecież tworzeniem pięknej fikcji. „Tak, wiemy, że góry nie bywają granatowe. Ale dzięki Pilchowej frazie stały się Granatowymi Górami” – napisali organizatorzy. Prawda w chaosie informacji W chaosie i natłoku informacji oraz dezinformacji odpowiedzialność dziennikarzy, pisarzy i innych osób opowiadających i opisujących świat jest większa nawet niż dawniej. Jerzy Pilch – mistrz słowa, ironiczny i czuły[...]

miniatura

– zieloni towarzysze naszej historii Drzewa towarzyszą ludziom od początku, dość przypomnieć wspomniane w Biblii drzewa ogrodu Eden: drzewo życia i drzewo poznania dobra i zła. Jako organizmy długowieczne są drzewa świadkami historii, współtworzą tożsamość – naszą oraz miejsc, w których rosną. Zasługują na nasze zainteresowanie i troskę. Ludzie potrzebują przyrody. Ich zainteresowania kierują się zwłaszcza ku drzewom jako tworom przyrodniczym, lecz także jako obiektom kulturowym. Widać to szczególnie wyraźnie w organizowanych ostatnio różnych akcjach społecznościowych, których celem jest uratowanie „swoich” drzew przed wycinką lub promowanie ich wartości i piękna wobec szerszego kręgu odbiorców. Na odsiecz lipom, wiązom, platanom W roku 2013 udało się na przykład zlokalizować kilkaset drzew związanych z królem Janem III[...]

miniatura

O zawartości księgozbioru zwykle informuje biblioteczny katalog. Zdarzają się jednak takie biblioteki, jak choćby zbiory Ossolińskich czy Raczyńskich, którym poświecono odrębne publikacje – ze względu na ich historyczne, kulturowe czy tożsamościowe znaczenie. W lokalnym odczuciu na taki opis zasługują zbiory biblioteki działającej przy parafii ewangelickiej w Skoczowie. Podjął się tego Szymon Broda jeden z jej wolontariuszy, mocno związany z regionem absolwent antropologii, publicysta, a na dodatek wnuk znanego w regionie bibliofila i regionalisty Jana Brody. „Fenomenem określającym tożsamość »Biblioteki dla każdego« [taką nazwę nosi owa instytucja – przyp. red.] jest zapoczątkowana przez nią ogólnopolska sieć bibliotek o charakterze biblijno-ewangelizacyjno-misyjnym, rozwijająca się od lat 80. ubiegłego wieku. Nieformalna sieć kierująca[...]

miniatura

Bóg nie dał nam Ziemi, abyśmy ją zaśmiecali i zatruwali, ale po to, by ją uprawiać i strzec (por. 1 Mż 2,16). W dzisiejszych czasach, gdy według statystyk co sekundę na wysypisko trafia śmieciarka pełna ubrań, ważne jest zwłaszcza to drugie słowo. Strzec, czyli także troszczyć się o to, jak zagospodarować tysiące ton zużytych tekstyliów. Pewne działania ochronne już – jako ludzkość – podejmujemy, nie są one jednak wystarczające. Przede wszystkim dlatego, że produkcja jest coraz większa. Przeciętnie nosimy ubrania od dwóch do pięciu lat, czyli o połowę krócej niż kilkanaście lat temu. Z kolei niesprzedane kolekcje najczęściej trafiają od razu na śmietnik. Syntetyczne materiały, których mamy coraz więcej, rozkładają się nawet dwieście lat. Hałdy ubrań z Europy i USA oczekujących na utylizację na chilijskiej pustyni Atacama są[...]

miniatura

– parafialny sklep charytatywny na Bielskim Syjonie Inicjatywa powołania do życia takiej placówki wyszła od koła pań. „Latem ubiegłego roku byłyśmy z wizytą w parafii partnerskiej w Bollnäs w Szwecji. I tam zauważyłyśmy właśnie taki sklep charytatywny, prowadzony nawet nie przez parafię, ale chyba przez Czerwony Krzyż. To nam się spodobało i w drodze powrotnej rozmawiałyśmy o tym, jak by tu u nas, w Bielsku, coś podobnego stworzyć” – mówi Danuta Suchanek-Rogozińska. Sklep charytatywny Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Bielsku (Bielsko-Biała) został otwarty 24 listopada 2024 roku bezpośrednio po nabożeństwie. Proboszcz ks. Krzysztof Cienciała powierzył w modlitwie Bogu tę nową parafialna inicjatywę o diakonijnym charakterze. „Podczas jednej z poprzednich Gwiazdek podarowaliśmy uczestnikom kubki z napisem Ochotnego dawcę Bóg miłuje[...]

miniatura

Przedświąteczne tygodnie to w wielu parafiach czas robienia adwentowych wieńców, ozdób świątecznych i sprzedawanie ich wraz z innymi drobiazgami na parafialnych kiermaszach. Pozyskane w ten sposób sumy przeznacza się zwykle na jakiś szczytny cel lub upominki dla dzieci czy seniorów. No właśnie, upominki – czy jeszcze lubimy je dostawać, a zwłaszcza, czy lubimy obdarowywać nimi innych? Żyjemy w naszej szerokości geograficznej w czasach względnego dobrobytu. Właściwie wszystko już mamy albo możemy sobie kupić. Raczej zalewa nas nadmiar rzeczy niż pragniemy czegoś i długo na to oszczędzamy. W zasadzie też nie ulegamy fantazjom, może z wyjątkiem małych dzieci, w rodzaju, jakby to było cudownie, gdyby ciocia czy dziadek podarowali mi… i tu lista wymarzonych produktów. Częściej raczej martwimy się, że babcia znów obdaruje nas nie pasującymi do[...]

miniatura

Gdy zbliża się adwent, przygotowujemy w domach kalendarze adwentowe, które wyznaczają nam codzienny czas z Bogiem w oczekiwaniu na pamiątkę narodzin naszego Zbawiciela. W podstawowej wersji odczytujemy werset biblijny, w rozbudowanej – zjadamy też czekoladkę czy cukierka ukrytego w opakowaniu o różnych kształtach. Ten piękny zwyczaj mocno się ostatnio skomercjalizował. Już w listopadzie można kupić najróżniejsze kalendarze z 24 okienkami zawierającymi herbaty, kosmetyki, drobne zabawki, a nawet smaczki dla psów i kotów. Oczywiście numeracja okienek zaczyna się od jedynki – 1 grudnia, bo firmy nie biorą pod uwagę tego, że adwent – rozumiany w sensie religijnym czy duchowym – zaczyna się w niedzielę na cztery tygodnie przed świętami i że początkowa data powinna być co roku inna. W tym roku wszystkim im się udało – czas adwentu rozpoczyna[...]

miniatura

Wielobarwne liście to cały urok jesieni, zarówno te złocące i czerwieniące korony drzew, jak i te opadające, niesione z wiatrem, tworzące szeleszczące kobierce. Mimo że ładnie wyglądają, dla drzew rosnących przy naszych kościołach, plebaniach i na naszych cmentarzach, nie zawsze są one dobre. Na zabytkowym cmentarzu ewangelickim przy ulicy Młynarskiej w Warszawie rosną stare drzewa, w większości kasztanowce. Drzewostan liczy sobie sto lat i ma zabytkowy status. Parafia Świętej Trójcy, do której cmentarz należy, w latach 2020-2021 przeprowadziła inwentaryzację, z której wynikało, że kondycja jego jest nienajgorsza. Tylko 30 drzew było w kiepskim stanie. Niektóre zagrażały bezpieczeństwu ludzi i parafia otrzymała zgodę konserwatora przyrody na ich usuniecie. W zamian została zobowiązana do posadzenia nowych drzew. Inwentaryzacja to jedno, drugie[...]

miniatura

Centrów Społeczności LWF, czyli ośrodków integracji prowadzonych przez Fundację Światowej Federacji Luterańskiej w Polsce, jest w naszym kraju pięć: w Bielsku-Białej, Bytomiu, Gdańsku, Wrocławiu i Zgierzu. Ich działalność to kolejna, odpowiednia w bieżącej chwili forma wspierania wojennych uchodźców z Ukrainy. Centra mają podobne cele i funkcjonują podobnie. Początkowo były punktami, gdzie udzielano pomocy finansowej (patrz „Zwiastun Ewangelicki” 13-14/2022), teraz chodzi o wiele więcej. „Wierzymy, że wsparcie psychospołeczne jest niezbędne do przezwyciężenia traumy wojny, jakiej doświadczyli ukraińscy uchodźcy podczas ucieczki z Ukrainy. Chcemy pomóc uchodźcom płynnie zaadaptować się do nowych warunków i wesprzeć ich w odbudowie w miarę »normalnego« życia” – napisali ich organizatorzy. Nowe i stare zabawy Po raz drugi przez dwa[...]