miniatura

– refleksje z lektury Bonhoeffera W tym roku obchodzimy 80. rocznicę tragicznej śmierci ks. Dietricha Bonhoeffera – pastora, teologa i przyzwoitego człowieka, który sprzeciwił się nazistowskiej władzy w Trzeciej Rzeszy, za co został stracony 9 kwietnia 1945 roku. Z racji tej okrągłej rocznicy postanowiłem sięgnąć po jego książki, aby sprawdzić, w jakim stopniu jego myśli są nadal aktualne w 2025 roku. Nie zawiodłem się, bo w mojej opinii zasługują na współczesną analizę. Spór o historycznego Jezusa Na przełomie XIX i XX wieku zintensyfikowaniu uległ spór o to, czy Jezus był postacią historyczną, czy też postacią mityczną. Prześledzenie wypowiedzi teologicznych tamtego okresu na temat zmartwychwstania Jezusa ukazuje szerokie spektrum stanowisk – od całkowitej negacji historyczności Jezusa (David Friedrich Strauss, Ernest Renan), przez[...]

miniatura

– czym charakteryzuje się duchowość biblijna? Zlikwidować religię a zastąpić ją duchowością! – tak mówi wiele współczesnych autorytetów. Brak żywej duchowości w Kościele prowadzi do kryzysu wiary, a ludzie często szukają duchowych doświadczeń poza tradycyjnymi strukturami religijnymi. O takiej drodze współczesnego człowieka „od religijności do duchowości” pisał ks. Tomáš Halík, czeski duchowny rzymskokatolicki. Jeżeli religia umiera, a duchowość rozkwita, to podczas lektury Pisma Świętego stawiam sobie pytanie: na czym polega duchowość biblijna? Duchowość należy rozumieć jako coś głęboko osobistego – to doświadczenie sensu, wartości i relacji z tym, co transcendentne, święte lub po prostu większe od nas samych. Luterański teolog Paul Tillich zauważył, że według narracji biblijnej wiara jest czymś co stwarza Duch[...]

miniatura

– zdawkowe odpowiedzi nie wystarczą Niedawno minione Święto Epifanii przypomina o objawieniu się Boga przed człowiekiem. Jednak czasem człowiek pragnący poznawać Boga i pogłębiać swą wiarę, napotyka bariery nie do przejścia. Zdawkowe odpowiedzi, slogany i nieaktualne odpowiedzi na pytania, których nikt nie zadaje. W Internecie i w czacie GPT nie znajduje zadowalających odpowiedzi. Czy w Kościele je odnajdzie? Słyszałem relację człowieka, który jako nastolatek poszedł do księdza z istotnym pytaniem dotyczącym istnienia Boga. Ksiądz, słysząc je, wyraźnie dał młodemu człowiekowi do zrozumienia, że nie zamierza odpowiadać na to trudne teologiczne pytanie i powiedział mu tylko: „Zrozumiesz, jak dorośniesz”. Po wielu latach człowiek ten z żalem wspominał, że duchowny, z którym rozmawiał, nawet nie próbował wyjaśniać pewnych[...]

miniatura

Czy warto czytać Tillicha? – taki tytuł miało spotkanie online w ramach podcastu Rozmowy Stołowe, czyli projektu stworzonego przez studentów zrzeszonych w Ewangelickim Duszpasterstwie Akademickim działającym w warszawskiej parafii Świętej Trójcy. Kiedy sięgamy po teksty współczesnych teologów ewangelickich, w zasadzie większość z nich odnosi się do tego, co powiedział bądź napisał Paul Tillich. Kim on był? Co jest ważne w jego myśli? Czy to, co sformułował, może być miarodajne dla naszej refleksji o Bogu w XXI wieku? Młodość i studia Paul Tillich przyszedł na świat w Cesarstwie Niemieckim w 1886 roku, w Strarzeddel w Brandenburgii (współcześnie Starosiedle w gminie Gubin, w województwie lubuskim). Jego matka Wilhelmina pochodziła z Nadrenii, gdzie funkcjonował Kościół unijny, a ojciec Johannes był surowym i konserwatywnym pastorem[...]

miniatura

W maju tego roku w Heidelbergu, w ewangelickim kościele Świętego Ducha miało miejsce nabożeństwo połączone z muzyką Taylor Swift. Pomysłodawcą był ks. Vincenzo Petracca, który podczas nabożeństwa przybliżył biografię amerykańskiej wokalistki oraz zwrócił uwagę na wiele chrześcijańskich wątków w jej twórczości. Nabożeństwo zgromadziło licznych fanów tego typu muzyki, szczególnie młodsze osoby. Również starsi pozytywnie odebrali to nabożeństwo, znacznie różniące się od tradycyjnego. Podczas czerwcowego Spotkania Chrześcijan Europy Środkowej i Wschodniej (SCh24) we Frankfurcie nad Odrą odprawiono nabożeństwo z muzyką techno. W kościele wypełnionym ludźmi wybrzmiała elektroniczna muzyka oparta na nieco szybszym tempie. Niektórzy poruszali się w jej rytm i nie zwracając uwagi na innych, skupili się na basowych dźwiękach i[...]

miniatura

– zagrożenie czy wyzwanie dla luteran? Często pojawia się stwierdzenie, że sekularyzacja, czyli zeświecczenie, nie dotyczy luteran,ponieważ statystyczne badania obejmują głównie rzymskich katolików stanowiących zdecydowanie większy procent polskiego społeczeństwa. Pojawiają się pytania pełne wątpliwości: Czy aby na pewno? Czy Kościół luterański to faktycznie idealna Jednota, która nie traci wiernych, a tylko zyskuje nowych? Czy bolączki, z którymi mierzy się chrześcijaństwo w Polsce dotyczy tylko większościowego wyznania? Kogo dotyczy sekularyzacja? Według Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS) sekularyzacja w Polsce postępuje coraz szybciej: „od marca 1992 roku do czerwca 2022 odsetek osób dorosłych określających się jako wierzący spadł z 94% do 84%, zaś praktykujących regularnie (raz w tygodniu lub częściej) z blisko 70% do[...]

miniatura

„Im też po swojej męce objawił się jako Żyjący i dał tego liczne dowody. Ukazywał się przez czterdzieści dni i mówił o Królestwie Boga. A podczas wspólnego posiłku polecił: Nie oddalajcie się z Jerozolimy, ale oczekujcie obietnicy Ojca, o której usłyszeliście ode Mnie. Jan chrzcił wodą, ale wy wkrótce zostaniecie ochrzczeni Duchem Świętym. Ci, którzy byli zgromadzeni, pytali Go: Panie, czy w tym czasie przywrócisz królestwo Izraelowi? Odpowiedział: Nie wasza to rzecz poznać dni i godziny, które Ojciec ustanowił swoją mocą, ale gdy Duch Święty zstąpi na was, weźmiecie Jego moc i będziecie Moimi świadkami w Jeruzalem i w całej Judei, w Samarii i aż po krańce ziemi. Kiedy to powiedział, a oni patrzyli, został uniesiony w górę i obłok zabrał Go sprzed ich oczu. Gdy wpatrywali się w niebo, jak On wstępował, stanęli przy nich dwaj[...]

miniatura

– impulsy z lektury Jürgena Moltmanna w Roku nadziei cz. 2 „Skoro Bóg jest wszechmogący to, dlaczego pozwala na cierpienie człowieka? Bóg kochający człowieka chce jego zbawienia, dlaczego więc pozwala na cierpienie niewinnych osób – dzieci, więźniów w obozach koncentracyjnych i sowieckich łagrach? W jaki sposób mamy mówić o Bogu, skoro Bóg nie wysłuchuje modlitw tych, którzy niewinnie skazywani są na śmierć?” – pytali studenci teologii swojego profesora Jürgena Moltmanna. Moltmann napisał książkę Bóg ukrzyżowany (Der gekreuzigte Gott, 1972), w której zawarł ideę Boga cierpiącego i przez to utożsamiającego się z człowiekiem. Według niego jedynie Bóg cierpiący na krzyżu pozwala na zrozumienie sensu zła i cierpienia, gdyż cierpi razem z cierpiącymi. Teologia cierpienia Boga wywołała żywe reakcje teologów, bowiem kłóci[...]

miniatura

– impulsy z lektury Jürgena Moltmanna w Roku nadziei W samym środku zimnej wojny, w połowie ubiegłego wieku, odbywały się manewry wojsk Republiki Federalnej Niemiec gotujących się na konflikt z państwami Układu Warszawskiego. Niemcy wycelowały wtedy swoje rakiety w niemieckie miasta. Zdecydowano się je poświęcić i zniszczyć razem z wrogiem, gdyby wojska radzieckie je zajęły. W obliczu zbliżającego się konfliktu chrześcijanie na całym świecie tracili nadzieję. Niemiecki teolog Jürgen Moltmann obserwował manewry ze swojego mieszkania w Tybindze. Postanowił wówczas napisać książkę o chrześcijańskiej nadziei. Książka pt. Teologia nadziei ukazała się w 1964 roku i stała się światowym bestsellerem. Moltmann pisząc ją pamiętał II wojnę światową z własnego bolesnego doświadczenia. Jako nastolatek został wcielony do Wehrmachtu jednak[...]

miniatura

– znajdowanie nadziei pomimo trudności Nie jestem ekspertem w zakresie konwersji, ponieważ jestem zaledwie niedawno ordynowanym duchownym. Nie mam takiego doświadczenia duszpasterskiego, jakie zapewne posiadają inni duchowni. Jednak konwersja jest mi o tyle bliska, że moi rodzice podjęli decyzję o wstąpieniu do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, a podczas studiów teologicznych postanowiłem, że napiszę pracę magisterską na ten temat. Wnioski, które w niej zawarłem dają, jak sądzę, do myślenia. Praca pt. Konwersja w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Polsce – wyzwania duszpasterskie powstała w 2018 roku, jeszcze przed skierowaniem mnie do służby w Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie. Moje wnioski opierają się głównie na ankietach, które zbierałem w latach 2017-2018, dlatego wszelkie podobieństwo do osób bądź[...]