– weekend w Bytomiu-Miechowicach
W tym roku przypada nie tylko 95. rocznica śmierci Ewy von Tiele-Winckler, założycielki diakonatu i ewangelickich zakładów opiekuńczych w Miechowicach, ale także 135. rocznica powstania zakładów Ostoja Pokoju. Z tego powodu w dniach 26-28 września 2025 roku w Miechowicach Parafia Ewangelicko-Augsburska w Bytomiu-Miechowicach zorganizowała Weekend z Matką Ewą.
Program rozpoczął się w piątek spotkaniem autorskim z Lydią Betz- Michels, pedagożką społeczną pracującą m.in. w Brazylii z dziećmi i rodzinami oraz autorką książki Freliczka. Przybliża w niej wczesne lata młodości Ewy von Tiele-Winckler, ukazując jej wrażliwość, duchowe poszukiwania i społeczne zmagania, które poprzedziły powstanie Ostoi Pokoju. Jak sama mówi: „Freliczka nie jest typową biografią, tylko powieścią opartą na wątkach z życia młodej Ewy. To literacka opowieść, która czerpie z faktów”. Spotkanie prowadziła Barbara Poważa-Kurko.
Z Miechowic do Freudenbergu
Na jubileusz przybyła też delegacja z Freudenbergu – przełożona diakonatu Friedenshort s. Christine Killies, przedstawiciel zarządu Gotz-Tilman Hadem oraz s. Renate Kunert. W sobotni poranek goście odwiedzili Ewangelicki Dom Opieki im. Matki Ewy, gdzie spędzili czas z mieszkańcami. Obecność sióstr była dla seniorów szczególnym wydarzeniem. Po południu siostry spotkały się z diakonisami z diakonatu Eben-Ezer w Dzięgielowie. Był to serdeczny, pełen wspomnień czas.
Spotkanie w sali Ciszy Syjonu rozpoczęła projekcja filmu Friedenshort – Dzieło, które trwa, o obecnej działalności w Niemczech. Siostry przygotowały prezentację m.in. o powojennej historii diakonatu. Wspominały dramatyczny luty 1945 roku, gdy diakonise wraz z dziećmi zmuszone były opuścić Miechowice. To była podróż w nieznane – w drogę wyruszyło wtedy około tysiąca sióstr z dwoma tysiącami dzieci. Nie wiedziały, dokąd Bóg je poprowadzi. Poruszający był opis chwil poprzedzających wyjazd, gdy grożono wysadzeniem kopalni w Miechowicach, co oznaczałoby ogromne zniszczenia, w tym unicestwienie Ostoi Pokoju. Opowieści sióstr unaoczniły, jak trudne to były czasy i jak wiele zaufania wymagało kroczenie przez nie w wierze. Siostra Christina opowiadała, jak zgromadzone w piwnicy Ciszy Syjonu modli-ły się, powierzając przyszłość i życie Bogu. Ta modlitwa stała się dla nich źródłem siły i nadziei w obliczu niepewności.
Po wojnie wspólnota została podzielona – część sióstr osiedliła się wraz z dziećmi w Heiligengrabe (wschodnie Niemcy), część we Freudenbergu koło Siegen (Niemcy zachodnie). W 1994 roku diakonat został ponownie scalony, a od roku 2015 wszystkie siostry, w liczbie 25, działają wspólnie w Freudenbergu. Obecnie Friedenshort funkcjonuje jako fundacja – Stiftung Diakonissenhaus Friedenshort i prowadzi szeroką działalność diakonijną oraz społeczną w Niemczech. Zarząd fundacji tworzą: siostra Christine Killies jako przełożona wspólnoty sióstr, Ute Rriegas-Chaikowski (dział teologiczny) i Gotz-Tilman Hadem (finanse). Fundacja prowadzi projekty socjalne i edukacyjne, wspierając osoby starsze, chore, niepełnosprawne, dzieci i rodziny.
Nagroda im. Matki Ewy
Zwieńczeniem weekendu było wręczenie Nagrody Ostoi Pokoju im. Matki Ewy. W kościele ewangelickim w Miechowicach obecni byli m.in. biskup diecezji katowickiej Wojciech Pracki, wiceprezydent Bytomia Magdalena Górak oraz senator Halina Bieda.
Wyróżnienie w kategorii osób indywidualnych otrzymał ks. Dariusz Pietraś, proboszcz rzymskokatolickiej parafii Świętej Rodziny w Bytomiu–Bobrku, doceniony za działalność społeczną i duszpasterską. Jego służby nie ograniczają mury kościoła. Działa w dzielnicy Bobrek, gdzie wielu mieszkańców zmaga się z biedą, wykluczeniem i problemami szkolnymi. Dzięki jego inicjatywom parafia stała się miejscem wsparcia, edukacji i integracji dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Wspiera rodziny w kryzysie, współpracuje z instytucjami pomocy społecznej, organizuje zbiórki.
W kategorii podmiot zbiorowy nagrodę odebrało TRISO – Opolskie Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Dzieci z Trisomią 21, które od lat wspiera dzieci z zespołem Downa i ich rodziny. Jest jedynym ośrodkiem w Polsce, który wspiera dzieci kompleksowo, oferując jednocześnie zajęcia terapeutyczne, rehabilitacyjne, edukacyjne i integracyjne w jednym miejscu. To sprawia, że placówka tworzy wspólnotę wsparcia dla całych rodzin, gdzie rodzice i opiekunowie mogę wymieniać się doświadczeniami i korzystać z pomocy specjalistów.
Uroczystości towarzyszył koncert smyczkowy, który wprowadził wszystkich w atmosferę wdzięczności i radości. Wydarzenie pokazało, że dziedzictwo Matki Ewy żyje w sercach kolejnych pokoleń – przypominając, że wartości wspólnoty, empatii i służba bliźniemu nigdy nie traci aktualności.
Weekend z Matką Ewą łączył wymiar osobisty – rozmowy, spotkania i wzruszenia – z wymiarem społecznym. Pokazał, że dziedzictwo Ewy von Tiele-Winckler to żywe, trwające dzieło. A 135 lat Ostoi Pokoju to nie tylko historia murów i nazwisk, ale przede wszystkim pamięć o ludziach, którzy wciąż niosą światło innym. Ostoja Pokoju – Friedenshort – ma zawsze otwarte drzwi dla potrzebujących. Jej mury są świadectwem pokoju, który daje tylko Chrystus.
Ewelina Kuna
Zdjęcia: archiwum Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Miechowicach
„Zwiastun Ewangelicki” 20/2025
