– obchody jubileuszu 500 lat Reformacji w Lubaniu
Pięciodniowe obchody jubileuszu 500 lat Reformacji w Lubaniu na Dolnym Śląsku rozpoczęły się 21 maja 2025 roku w miejskim ratuszu – w Sali Rajców zwanej też Salą Królewską, gdzie dzisiaj odbywają się sesje rady miejskiej. W ramach jubileuszu dziękowano Bogu podczas nabożeństw, słuchano muzyki i przypominano historię w kontekście dbałości o ewangelickie dziedzictwo.
Religia, architektura, kultura
Rozpoczęto trzydniową międzynarodową konferencją naukową – Europejskiej Wspólnoty Kultury – EuCuComm 2025 w swojej już czwartej odsłonie. Wszystkie poruszane zagadnienia koncentrowały się wokół tematu: 500 lat Reformacji na Górnych Łużycach i Śląsku: dziedzictwo religijne, architektoniczne i kulturowe. Inicjatorem konferencji od jej pierwszej edycji jest Parafia Ewangelicko-Augsburska w Lubaniu we współpracy z Dolnośląskim Oddziałem Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków i Zespołem Inżynierów AŁYKOW. Zgromadzonych powitał burmistrz miasta Lubania Grzegorz Wieczorek, starosta powiatu lubańskiego Zbigniew Zjawin oraz bp Waldemar Pytel – zwierzchnik Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.

Wykład wprowadzający w tematykę konferencji zaprezentował najmłodszy w Polsce luterański biskup Wojciech Pracki, zwierzchnik diecezji katowickiej, który mówił o pionierskich impulsach Reformacji witteberskiej. Tuż po nim zaprezentowana została przez jednego ze współautorów, dra Larsa-Arne Dannenberga książka wydana przez parafię ewangelicką w Lubaniu zatytułowana Ewangelicki Lubań, ukazującą zarówno rys historyczny Reformacji w tym mieście od dnia Niedzieli Wielkanocnej 1525 roku, trudne losy Kościoła ewangelickiego po II wojnie światowej, jak i współczesne życie miejscowych ewangelików. Bogato ilustrowana publikacja dostępna jest w lubańskiej kancelarii parafialnej.
Wśród zagadnień dotyczących architektury sakralnej znalazły się m.in. wystąpienia dolnośląskiego konserwatora zabytków Daniela Gibskiego o dawnym kościele ewangelickim w Pogorzeliskach, prof. Joanny Szczepankiewicz-Battek (UWSB Merito) o historii kościołów granicznych i ucieczkowych, Svean Hübnera o krypcie Emmericha przy kościele św. Mikołaja w Görlitz, Magrit Kempgen o wpływie Reformacji na kulturę pochówków na przykładzie cmentarza przy tym samym kościele, dra Łukasza Tekieli, dyrektora Muzeum Regionalnego w Lubaniu o powstaniu jednego z najważniejszych kościołów ewangelickich Lubania – kościoła Krzyża Chrystusowego.
Zagadnienia związane z przemianami, jakie przyniosła Reformacja, podjęli: prof. Juliusz Gardawski (SGH), który mówił o ekonomii politycznej protestantyzmu, prof. Marek Pilch (AM) o pieśni w twórczości ks. Marcina Lutra, ks. Karol Macura z Drogomyśla o miejscu sztuk plastycznych w Kościele Reformacji, Andrea Paulik z Muzeum Serbołużyckiego w Bautzen o Serbołużyczanach i Reformacji, Robert Błażejczak o dziedzictwie Reformacji w Lasowie niedaleko Zgorzelca. Działania podejmowane przez luteran współcześnie w skali globalnej poprzez Światową Federację Luterańską zaprezentował prof. Jerzy Sojka (ChAT),
Z kolei technikę budowy konstrukcji mansardowych, które stały się znakiem rozpoznawczym ewangelickiego wyznania omówił dr inż. Krzysztof Ałykow. Kwestie dbałości o materialne dziedzictwo poruszył m.in. John Grunewald z Politechniki Drezdeńskiej mówiący o możliwościach zastosowania odnawialnych źródeł energii w zabytkach kościelnych. Szerokie spektrum poruszonych zagadnień, w tym również technicznych, w czasie konferencji jest zgodne z założeniem organizatorów, aby nadać jej charakter interdyscyplinarny. Materiały dotyczące jej obecnej edycji, jak i poprzednich, dostępne są na stronie internetowej konferencji – EuCuComm.eu oraz w kancelarii parafialnej.
Koncert i nabożeństwo dziękczynne
Trzeci dzień obchodów zakończył koncert chórów w parafialnym kościele ewangelickim w Lubaniu. Repertuar muzyczny dawnego Lubania przygotował i zaprezentował Chór Kameralny z Görlitz pod dyrekcją Reinharda Seeligera.


Następnie bogaty repertuar pieśni religijnych zaprezentował chór Jubilate Deo z Mysłowic pod dyrekcją Joanny Bliwert-Hoderny.
Nabożeństwo dziękczynne czwartego dnia zgromadziło liczne grono wiernych. Kazanie wygłosił biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce Jerzy Samiec. W oparciu o fragment listu apostoła Pawła do Rzymian powiedział m.in.: „Czy dziś jesteśmy na tym samym etapie jak 500 lat temu? Chyba jednak żyjemy w innej rzeczywistości. Nie łudzę się, że zeświecczenie przestanie postępować, a pozycja Kościołów nie będzie malała. Ewangelia Chrystusowa nigdy jednak nie straci swej mocy, bo jest mocą Bożą ku zbawieniu każdego, kto wierzy. Zauważcie, że Paweł nie mówi o Kościele, o grupie, tylko o pojedynczym człowieku, którego życie może być zmienione poprzez usprawiedliwienie i zbawienie. To poszczególny człowiek może żyć wiarą”. Kaznodzieja przypomniał też, że jako chrześcijanie powołani zostaliśmy, aby w ziemskim życiu i działaniu być świadkami Jezusa Chrystusa.

W nabożeństwie uczestniczyło dziewięciu duchownych z kraju i zagranicy. Oprócz proboszcza Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Lubaniu ks. Cezarego Królewicza i biskupa Kościoła, obecni byli: biskup diecezji wrocławskiej Waldemar Pytel oraz biskup-elekt Marcin Orawski, prezes Synodu Kościoła ks. Adam Malina, ks. Theresa Rinecker, zwierzchnik Okręgu Kościelnego Görlitz Kościoła Ewangelickiego Berlina Brandenburgii i Śląskich Górnych Łużyc, ks. dr Matthias Paul – proboszcz Parafii Ewangelickiej Śródmieścia Görlitz, ks. Jerzy Gansel z Legnicy oraz ks. Paweł Meler ze Świdnicy. Oprawę muzyczną nabożeństwa zapewniły: Jubilate Deo oraz chór parafialny i chór puzonistów z Parafii Ewangelickiej Schleife/Slepo (Niemcy).
Zwieńczeniem obchodów było tradycyjne Święto Parafialne organizowane przez lubańską parafię ewangelicką co roku w Święta Zesłania Ducha Świętego. Tegoroczne powiązane zostało z jubileuszem 500 lat Reformacji.
XCK
zdjęcia: archiwum parafii ewangelickiej w Lubaniu
„Zwiastun Ewangelicki” 11/2025