– Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan 2025
Co roku między 18 a 25 stycznia odbywa się Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan (TMJCh). To czas, gdy chrześcijanie różnych wyznań spotykają się na całym świecie na ekumenicznych nabożeństwach, modlitwach, konferencjach, koncertach i innych wydarzeniach. Co roku przygotowywane są materiały z tekstami biblijnymi, rozważaniami, modlitwami, propozycjami liturgii nabożeństw itp. Tegoroczna edycja przebiegła pod hasłem Czy wierzysz w to?, a tekstem wybranym przez braci i siostry ze wspólnoty monastycznej w Bose we Włoszech był fragment z Ewangelii Jana 11,17-27. Ofiary zbierane podczas nabożeństw tygodnia ekumenicznego będą przekazane na pomoc osobom, które ucierpiały na Dolnym Śląsku wskutek powodzi.
Zwyczajem przyjętym na nabożeństwach w ramach TMJCh jest gościnna wymiana kaznodziei – w kościele danego wyznania kazanie wygłasza duchowny innego wyznania.
Warszawa
Tegoroczne centralne nabożeństwo ekumeniczne Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan odbyło się w 25. rocznicę podpisania deklaracji Kościołów w Polsce Sakrament chrztu znakiem jedności. Miało ono miejsce w kościele ewangelicko-augsburskim Świętej Trójcy w Warszawie w dniu 23 stycznia 2025 r.
Wzięli w nim udział wierni i duchowni różnych Kościołów. Obecni byli m.in. zwierzchnicy Kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej: bp Andrzej Malicki (Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, prezes Polskiej Rady Ekumenicznej), bp Jerzy Samiec (Kościół Ewangelicko-Augsburski), bp Andrzej Gontarek (Kościół Polskokatolicki) i bp Jarosław M. Jan Opala (Kościół Starokatolicki Mariawitów). Kościół Rzymskokatolicki reprezentował arcybiskup Adrian Galbas, metropolita warszawski.
Zgromadzonych przywitał bp Jerzy Samiec, prezes PRE w latach 2016–2021. Wspomniał o przypadających w tym roku rocznicach: 1700 lat od ustanowienia nicejskiego wyznania wiary oraz 25 lat od podpisania przez siedem Kościołów w Polsce deklaracji o wzajemnym uznaniu Chrztu Świętego.
To drugie wydarzenie miało miejsce 23 stycznia 2000 r. właśnie w tymże kościele. „W pobliżu chrzcielnicy ustawiona jest plansza przypominająca moment podpisania deklaracji. Przed ołtarzem ustawiony jest stolik z oryginałem deklaracji i świecą, w miejscu, gdzie deklaracja była podpisywana. A na ołtarzu ustawiony jest pusty kielich i pusta patera – jako symbol tęsknoty za wspólną Eucharystią” – wyjaśniał bp J. Samiec.
Kazanie wygłosił abp Adrian Galbas, który także nawiązał do obu rocznic. Wspominając deklarację o wzajemnym uznaniu chrztu zwrócił uwagę na ludzi zaangażowanych w ruch ekumeniczny. „Pragnę wyrazić wdzięczność wszystkim duchownym i świeckim, teologom i prostym miłośnikom ekumenizmu, którzy w ostatnich latach starali się czynić żywym ten doniosły akt. Piękny przykład daje nam Stowarzyszenie Pokoju i Pojednania Effatha, założone przez Danutę Baszkowską, które organizowało każdego 23. dnia miesiąca modlitewne spotkania ekumeniczne, aby świętować prawdę o tym, że chrzest nas łączy, a jednocześnie, przez symboliczne dzielenie się chlebem, wyrazić tęsknotę za pełniejszą łącznością, w sakramencie Eucharystii” – mówił kaznodzieja.
Nawiązał też do słów Chrystusa, o Jego obecności wśród wierzących (por. Mt 18,20): „Jest nas tu dużo więcej niż dwoje czy troje, a w naszych wspólnotach jest nas nieskończenie więcej. Wszyscy razem gromadzimy się w Jego imię, choć na co dzień w różnych miejscach. On jest z nami! Jest na pewno i jest naprawdę. Wierzymy w to z całego serca”.
na podstawie relacji www.ekumenia.pl
Wisła
W kościele luterańskim apostołów Piotra i Pawła w Wiśle 20 stycznia 2025 r. odbyło się centralne nabożeństwo ekumeniczne Diecezji Cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz Diecezji Bielsko-Żywieckiej Kościoła Rzymskokatolickiego, w którym uczestniczyli duchowni katoliccy, ewangeliccy i prawosławni, luterańskie siostry diakonise i rzymskokatolickie siostry zakonne oraz wierni różnych wyznań.
W nabożeństwie nawiązano do I soboru ekumenicznego w Nicei sprzed 1700 lat, kiedy chrześcijanie wobec trudności w kwestiach wiary i związanego z tym zamętu oraz nieporozumień, złożyli wspólne wyznanie wiary wyrażone słowami nicejskiego credo, a także do wydarzenia sprzed 25 laty, kiedy to Kościół Rzymskokatolicki i Kościoły Polskiej Rady Ekumenicznej podpisały wspólną deklarację o wzajemnym uznaniu Chrztu Świętego. W dokumencie podkreślono wówczas, że „ochrzczeni żyją dla Chrystusa, dla Jego Kościoła i dla świata”, a „chrzest w Chrystusie jest wezwaniem dla Kościołów, aby przezwyciężyły swoje podziały i w widzialny sposób zamanifestowały swoją wspólnotę”.
Zgromadzonych powitał bp Adrian Korczago, słowa wprowadzenia przekazał miejscowy proboszcz ks. Waldemar Szajthauer. Czynny udział w nabożeństwie wzięli ewangeliccy duchowni: bp Marian Niemiec, ks. Marek Michalik, ks. Leszek Czyż, ks. Marcin Brzóska, ks. Oskar Wild, ks. Krzysztof Śledziński, duchowni rzymskokatoliccy: ks. Józef Budniak, ks. Stanisław Dilapek, ks. Sławomir Zawada oraz prawosławny ks. Michał Kuryło. Kazanie wygłosił bp Roman Pindel (rzym.), akcentując kwestię soboru w Nicei.

Celebrując wspólną wiarę ks. Waldemar Szajthauer nawiązał do logo roku jubileuszowego w Kościele Rzymskokatolickim oraz do logo Roku wyznania wiary w Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Szczególnym momentem było wręczenie biskupom zapalonych świec jako symbolu światłości, którą jest Jezus Chrystus.
Słowa pozdrowienia w imieniu Śląskiego Oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej przekazał bp Marian Niemiec. Błogosławieństwa końcowego udzielił bp Adrian Korczago wraz z bp. Marianem Niemcem i bp. Romanem Pindlem.
Podczas nabożeństwa śpiewał chór parafialny pod dyrekcją Elżbiety Szajtauer.
na podstawie relacji www.cieszynska.luteranie.pl
Świdnica
O wierze, która łączy i o budowaniu jedności mówili trzej biskupi w kościele Pokoju w niedzielę 19 stycznia 2025 r. w Świdnicy. Biblijny tekst zaczerpnięty z Ewangelii Jana: „Czy wierzysz w to?”, hasło tegorocznego TMJCh, był również punktem odniesienia podczas nabożeństwa ekumenicznego.
„Wiara jest łaską, bo Pan Bóg pierwszy w nas uwierzył” – mówił abp Józef Kupny, zwierzchnik archidiecezji wrocławskiej Kościoła Rzymskokatolickiego. W swoim przesłaniu abp Jerzy Pańkowski, zwierzchnik diecezji wrocławsko-szczecińskiej Kościoła Prawosławnego, odniósł się do Ducha Świętego: „Człowiek, który ma Ducha Świętego, jest jednakowy na zewnątrz i wewnątrz. Nie ma rozdwojenia. Duch Święty jest sprawcą nie tylko tego, co się dzieje za życia, ale i po śmierci. On jest obecny przez całe nasze życie”.
„Żyjemy w czasach, gdy wydaje się, że nie tylko ekumenizm, ale i chrześcijaństwo jest już w grobie. To dlatego tu dzisiaj jesteśmy, aby jako różne denominacje chrześcijańskie przemówić jednym, mocnym głosem, składając świadectwo naszej wiary wyrażone w Credo, które jest dla nas źródłem nadziei i radości” – podkreślił bp Waldemar Pytel, zwierzchnik diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.

W głównym dolnośląskim nabożeństwie w kościele Pokoju uczestniczyli również biskup świdnicki Marek Mendyk, biskup pomocniczy Adam Bałabuch, biskup senior Ignacy Dec oraz duchowieństwo trzech wyznań. Muzyczną oprawą uroczystości był występ chórzystów katedry legnickiej i koncert Macieja Batora na symfonicznych organach kościoła Pokoju.
na podstawie relacji www.kosciolpokoju.pl









Stosunek Kościołów Polskiej Rady Ekumenicznej do ekumenizmu
Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan to czas wspólnych spotkań i modlitw chrześcijan różnych wyznań, a także szczególnej refleksji nad ideą ekumenizmu. Jakie podejście do ekumenizmu mają Kościoły zrzeszone w Polskiej Radzie Ekumenicznej?
Kościoły członkowskie Polskiej Rady Ekumenicznej od kilkudziesięciu lat są zaangażowane w ruch ekumeniczny. Dla przedstawicieli Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (luteran) ekumeniczne otwarcie jest elementem ich tożsamości wyznaniowej. Wystarczającym warunkiem jedności chrześcijan jest wspólne głoszenie Ewangelii i udzielanie zgodnie z nakazem Chrystusowym sakramentów: Chrztu i Wieczerzy Pańskiej (Eucharystii). Warunkiem jedności dla luteran nie jest uznanie innego – ponad lub obok Słowa Bożego – autorytetu w Kościele, jednakowa organizacja Kościoła, ceremonie liturgiczne lub jednomyślność we wszystkich sprawach wiary. Widzialna jedność i jej pragnienie Kościoła realizują się we wspólnym świadectwie na rzecz Ewangelii oraz we wspólnej Komunii Świętej.
Kościół Ewangelicko-Reformowany angażował się w dążenia zjednoczeniowe polskiego ewangelicyzmu już od XVI wieku. Od XX wieku angażuje się w ruch ekumeniczny, tak jak go dzisiaj rozumiemy. Podpisał dokumenty o współpracy bilateralnej z różnymi Kościołami. Aktywnie uczestniczy w wydarzeniach ekumenicznych.
W 2012 r. podpisano dokument pt. Porozumienie o wzajemnym dopuszczaniu wiernych do czynnego korzystania z praw i obowiązków wynikających z udziału w życiu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i Kościoła Ewangelicko–Reformowanego. Określa on zasady przynależności ewangelików reformowanych do parafii luterańskich i luteran do parafii ewangelicko-reformowanych. Reguluje on także kwestie biernego i czynnego prawa wyborczego takich osób do władz parafialnych.
Zjednoczony Kościół Metodystyczny, którego częścią jest Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w Polsce, tak określa swój stosunek do zaangażowania ekumenicznego: „przez wiarę w Jezusa Chrystusa stajemy się współczłonkami jednego ciała Chrystusowego. Jedność chrześcijan nie jest kwestią wyboru, lecz jest darem, który należy przyjąć i wyrazić. (…) Angażujemy się na wiele sposobów, aby fakt wzajemnego uznania Kościołów, wiernych i służby, doprowadził nas do wspólnego uczestnictwa w Komunii Świętej całego ludu Bożego” (Księga Dyscypliny ZKM).
Kościół Polskokatolicki pozostaje otwarty na dialog ekumeniczny i współpracę, która pomaga przełamać wzajemne uprzedzenia i niechęć. Organizator Kościoła Polskokatolickiego bp Franciszek Hodur wspominał w swoich pismach o wspólnych źródłach wszystkich chrześcijan, modlitwie i liturgii, która może jednoczyć wierzących. Ruch starokatolicki, którego częścią jest Kościół Polskokatolicki, od początków w XIX wieku był otwarty na dialog. W historii Kościoła, choć relatywnie krótkiej, znaleźć można zarówno ożywiony dialog ekumeniczny, jak i momenty braku współpracy.
Członkowie Kościoła Starokatolickiego Mariawitów są otwarci na ekumenizm, dialog międzyreligijny oraz z osobami niewierzącymi i areligijnymi. Ma to wyraz w tekstach liturgicznych, objawieniach i wypowiedziach Mateczki św. Marii Franciszki Kozłowskiej, w oficjalnych dokumentach Kościoła. Mariawicka wizja ekumenizmu skoncentrowana jest na zjednoczeniu wokół Sakramentu Ołtarza. Według Mateczki fundamentem zjednoczenia „powinna być wiara i cześć dla Przenajświętszego Sakramentu Ołtarza (…). Każdy Kościół niech też zachowuje swoje zwyczaje, modły i nabożeństwa i niech drugiemu swoich praktyk religijnych nie narzuca. We wszystkiem niech będzie miłość, w rzeczach niekoniecznych do zbawienia – wolność, a w koniecznych jedność”. Ekumenizm wpisany jest w mariawicką tożsamość wyznaniową, a wychowanie do ekumenizmu stanowi element doktryny Kościoła.
Kościół Prawosławny, pamiętając, że do jedności wzywał Jezus Chrystus (por. J 17,21), modli się o tę jedność podczas każdej liturgii: „o pokój całego świata, stałość świętych Bożych Kościołów i zjednoczenie wszystkich do Pana módlmy się” (Ektenia wielka, św. Liturgia św. Jana Chryzostoma). Prawosławni mają obowiązek modlitwy o zjednoczenie podzielonego chrześcijaństwa.
Wszystkie Kościoły członkowskie Polskiej Rady Ekumenicznej należą do Konferencji Kościołów Europejskich, a pięć z nich również do Światowej Rady Kościołów (są to Kościoły: Ewangelicko-Augsburski, Mariawitów, Polskokatolicki i Prawosławny, a pośrednio także Ewangelicko-Metodystyczny, będąc częścią Zjednoczonego Kościoła Metodystycznego w Europie Środkowej i Południowej).
W 2000 r. sześć Kościołów należących do PRE i Kościół Rzymskokatolicki w Polsce przyjęły wspólną deklarację Sakrament chrztu znakiem jedności o wzajemnym uznaniu chrztu. W kolejnych latach wszystkie Kościoły PRE i Kościół Rzymskokatolicki ogłosiły kilka innych dokumentów ekumenicznych – na temat ochrony stworzenia, świętowania niedzieli, otwarcia na uchodźców, 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Wypracowany został również dokument dotyczący małżeństw mieszanych wyznaniowo, ale od 2011 r. czeka na aprobatę Watykanu.
na podstawie: www.ekumenia.pl (fragmenty)
„Zwiastun Ewangelicki” 3/2025