Zakończył się jubileusz 500 lat Reformacji w Grudziądzu trwający przez cały 2024 rok. Wydarzenia drugiego półrocza (1. półrocze opisano w „Zwiastunie Ewangelickim” 12/2024) rozpoczął Grudziądzki Festiwal Muzyczny u św. Jana w dniu 7 września, w ramach którego przypomniana została ewangelicka muzyka. Szczególnie zabrzmiały utwory wybitnego kompozytora Jana Stobeusza, dzięki Blance Lei Dembosz-Tonderze i Trio Szymon Wojnarowicz. Stobeusz skomponował m.in. muzykę do pieśni pt. Kto chce, niech szuka innych dróg – widniejącej pod numerem 638 w Śpiewniku ewangelickim.
Jan Stobeusz, kompozytor okresu baroku, urodził się 6 lipca 1580 r. w Grudziądzu, a zmarł 11 września 1646 r. w Królewcu. Warto nadmienić, że znał i używał trzech języków: polskiego, niemieckiego i łacińskiego. Dzięki temu komponował muzykę do tekstów w trzech językach. Przykładem dzieł z tekstem polskim mogą być muzyczne opracowania niektórych psalmów w poetyckim przekładzie Jana Kochanowskiego. Wybitny kompozytor upamiętniony został w Grudziądzu ulicą swojego imienia na osiedlu Kawalerii Polskiej.
Ponadto w trakcie festiwalu został przez parafię zorganizowany spacer śladami ewangelików. Już po raz drugi, ponieważ pierwszy taki spacer został przygotowany niezależnie przez Koło Przewodników PTTK im. Józefa Błachnio w Grudziądzu. Odbyły się także warsztaty chóralne, w trakcie których uczono się pieśni opracowanej przez Jana Stobeusza. Na wieńczącym je koncercie obecny był m.in. prezydent Grudziądza Maciej J. Glamowski.
Kolejnym ważnym wydarzeniem był Wieczór Reformacyjny w dniu 31 października. Pamiątkę Reformacji przeżywano w formie refleksyjno-muzycznej. Jazzowa adaptacja reformacyjnych twórców ewangelickiej muzyki polskiej wprowadziła uczestników w refleksję nad znaczeniem ciągłego zmieniania się, reformowania, na wzór Boży. Refleksją w trakcie wieczoru podzielił się Paweł Łukasz Nowakowski, a oprawę muzyczną przygotowali: Kateryna Ziabliuk, pianistka i Blanka Lea Dembosz-Tondera, śpiewaczka.
Ostatnim z punktów obchodów jubileuszowych było Kolędowanie przy szopce bożonarodzeniowej, która co roku jest inna dzięki muzealnikowi Łukaszowi Ciemińskiemu i jego bogatemu zbiorowi figur bożonarodzeniowych.
Wspólnie uczono się grudziądzkiej kolędy ks. Eduarda Ebela, Prószy cichutko śnieg, którą spolszczył Jerzy Domasłowski (patrz też „Zwiastun Ewangelicki” 24/2024), a opracowania dokonała Jagoda Mielewczyk. Premiera kolędy w takim opracowaniu miała miejsce 4 grudnia na miejskim rynku. Obecny na spotkaniu tłumacz przypomniał historię jej powstania, a także przybliżył postać księdza Ebela, którego imię z inicjatywy parafii nadano skwerowi przy ewangelickim kościele. Niezależnie od zaplanowanych wydarzeń obchodzono jeszcze 130-lecie założenia cmentarza ewangelickiego. Niemałą rolę w jego powstaniu odegrał wspomniany już ks. Ebel.
Ponadto na temat 500 lat Reformacji w Grudziądzu w kwartalniku LiryDram nr 44 (lipiec-wrzesień) ukazał się reportaż autorstwa Marleny Zynger oraz podcast przygotowany przez Weckwerth – turystyka BEZ FILTRÓW. Przed parafią jeszcze wydanie książki Jerzego Domasłowskiego o pięciu wiekach grudziądzkiej Reformacji.
Podsumowując, można stwierdzić, że jubileusz wykraczał poza jedynie parafialne wydarzenie. Z satysfakcją można odnotować, że zaczął żyć własnym życiem i niespodziewanie włączyły się w obchody osoby, które z ciekawością chciały zgłębić wiedzę na temat naszego wyznania i historii ewangelików w Grudziądzu. Z pewnością przysłużyła się temu różnorodność wydarzeń, które zaplanowane zostały na cały rok. Jubileusz był także okazją do poznania nowych osób i doświadczenia przychylności ze strony władz miasta, a także miejskich: muzeum i biblioteki.
Karol Niedoba
„Zwiastun Ewangelicki” 1/2025
