– konferencja o sposobach użytkowania kościołów
Parafia luterańska w Lubaniu – inicjator konferencji oraz Oddział Dolnośląski Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków we współpracy z Zespołem Inżynierów Ałykow zorganizowali drugą edycję międzynarodowej konferencji naukowej pod wspólną nazwą Europejska Wspólnota Kultury. Odbyła się ona w dniach 27-29 września 2023 roku. Rozpoczęła się w Niemczech w miejscowości Jauernick-Buschbach niedaleko Görlitz. Tematyka konferencji związana była z problematyką sposobów użytkowania kościołów w Europie po ich desakralizacji.
Na początku biskup diecezji mazurskiej Paweł Hause zaprezentował wykład odnoszący się do desakralizacji, przejęć i adaptacji ewangelickich budynków sakralnych na przykładzie Warmii i Mazur po 1945 roku. Wystąpienie uzupełnił obszernym materiałem fotograficznym. Następnie o protestanckim spojrzeniu na budynki kościelne mówił prof. Jerzy Sojka.
Drugi dzień miał wymiar praktyczny. Uczestnicy odwiedzili dawny kościół św. Mikołaja w Görlitz, którego dzieje przedstawiła radca kościelny Margrit Kempgen – dawna prezes Kościelnej Fundacji Kultury pełniąca rolę opiekuna tego kościoła. Jest on niezwykle interesującym przykładem powodów utracenia swoich funkcji sakralnych, jak i późniejszego sposobu jego użytkowania.
Kolejnym przystankiem był Nowogrodziec w Polsce, gdzie w dawnym kościele ewangelickim, a dzisiejszym Centrum Kultury Muza, odbyły się kolejne wykłady. Zebranych powitał burmistrz Robert Relich. Z kolei obiekt, w którym obradowano zaprezentowała Margrit Kempgen. Zagadnienia techniczne związane z adaptacją tego obiektu na cele użyteczności publicznej omówili: dr Krzysztof Ałykow, dr Magdalena Napiórkowska-Ałykow, prof. Łukasz Bednarz, Jacek Paśko oraz prof. Michał Krupa.
oraz w synagodze w Görlitz (powyżej)
Tematykę wyburzeń i zmiany funkcji kościołów w Berlinie, Brandenburgii i Saksonii podjął dr Matthias Donath – niezależny historyk, kurator muzealny i autor publikacji z zakresu historii sztuki związany z Centrum Kultury i Historii w Saksonii. Po nim dr inż. arch. Dominika Długosz z Krakowa wygłosiła wykład pt. Profanum w sacrum. Problematyka adaptacji zdesakralizowanych kościołów do nowych funkcji na wybranych przykładach w Polsce i w Europie.
Dzień zakończono w Görlitz, gdzie w tamtejszym Miejscu Pamięci – Synagodze historię liberalnej społeczności żydowskiej przybliżył dr Markus Bauer. Odnowiona synagoga, po wielu latach udostępniona do zwiedzania, pełni obecnie rolę miejsca kultury i pamięci o losach Żydów z Görlitz.
Trzeci dzień konferencji rozpoczęła Maria Rudy – wykładowca Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa UMK w Toruniu, skupiając się na adaptacji na cele kulturalno-oświatowe dawnego kościoła ewangelickiego w Nowym Mieście Lubawskim. Z kolei o sprzeczności interesów pomiędzy konserwatorem zabytków a Kościołem, na przykładzie wybranych realizacji zachodnioeuropejskich, mówiła dr Maria Arno z Politechniki Warszawskiej. Wygłoszono też referaty na tematy budowlane i prawne.
Patronat honorowy nad konferencją przyjęli: biskup diecezji wrocławskiej Waldemar Pytel, starosta powiatu lubańskiego Walery Czarnecki, burmistrz Nowogrodźca Robert Relich, ICOMOS-POLSKA, Opolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa oraz Dolnośląska Okręgowa Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej.
ks. Cezary Królewicz
Więcej informacji: EuCuComm.eu
„Zwiastun Ewangelicki” 20/2023
