Kontynuujemy prezentację Zgromadzeń Ogólnych ŚFL. Są one, jak zapisano w statucie, „najwyższym organem Światowej Federacji Luterańskiej”. Podsumowują poprzedzający okres działania i wyznaczają kierunek pracy zrzeszonych w federacji Kościołów luterańskich na całym świecie.
Zgromadzenia Ogólne odbywają się zwykle co 6 lat. Od momentu założenia federacji odbyło się ich 12. W tym roku gremium to obradować będzie po raz trzynasty, a miejscem spotkania delegatów będzie Kraków. Z tej okazji w kolejnych numerach będziemy prezentować wszystkie Zgromadzenia Ogólne.
Zjazd światowego luteranizmu
„Kiedy coraz więcej delegatów Kościołów z krajów europejskich oświadczało, że do Brazylii nie pojadą na znak protestu przeciwko tamtejszym rządom wojskowym i torturowaniu więźniów, Prezydium Światowej Federacji Luterańskiej powzięło krok dramatyczny i odwołało w ostatniej chwili zjazd światowego luteranizmu z Porto Alegre, przenosząc go do znanej miejscowości uzdrowiskowej, położonej nad Jeziorem Lemańskim, 40 km od Genewy, do Évian-les-Bains we Francji. Decyzja ta spotkała się z krytyką ze strony większości delegatów, którzy zjechali się na V Ogólne Zgromadzenie Federacji w Évian w dniach od 14 do 24 lipca br. Widzieli oni w niej próbę ucieczki od świata i jego palących problemów, brak odwagi do rozpatrywania ich, a nawet sprzeniewierzenie się posłannictwu Kościoła. Hasło, pod jakim zjazd się odbywał, brzmiało wszak: »Posłani do świata«. Jakże więc unikać konfrontacji ze światem takim, jakim jest, ze wszystkimi jego bolączkami, okrucieństwami, niesprawiedliwością i biedą!
(…) Jedną z cech, która odróżniała dotychczasowe zgromadzenia ŚFL od zgromadzenia w Évian, jest wiek delegatów. Było to najmłodsze ogólne zgromadzenie w dziejach Federacji. Obliczono, że przeciętny wiek delegatów wynosił 44 i pół roku. Najstarszym wiekiem delegatem był biskup H. Lilje z Niemieckiej Republiki Federalnej, liczący 71 lat, najmłodszą delegatką była Viola Wilcke z Chile, licząca 17 lat, inni młodzi oficjalni delegaci liczyli od 19 do 26 lat. Razem oficjalnych delegatów rekrutujących się z młodszego pokolenia było 32, czyli około 15%. (…)
Na zebraniach sekcyjnych wysuwali młodzi kłopotliwe i zaskakujące wnioski, jak na przykład żądanie, żeby Federacja subwencjonowała wywrotowe, rewolucyjne ruchy działające w różnych krajach Ameryki Południowej i w Afryce, jeżeli walczą one o wyzwolenie polityczne i sprawiedliwość społeczną. Te nowe formy pracy zjazdowej w grupach sprawozdawczo dyskusyjnych, dające sposobność do otwartej i szczerej wymiany zdań oraz do wzajemnej konfrontacji odmiennych stanowisk, znalazły uznanie i wejdą zapewne w skład przyszłych form pracy tego rodzaju zgromadzeń.
Pod adresem luteranizmu wysuwano już w dobie Reformacji zarzut, że nie dość interesuje się sprawami »tego świata« i że oddaje je w ręce władzy świeckiej. (…) Zagadnienie to stało się palące w obliczu stanu, w jakim się znalazł współczesny świat, a przynajmniej pewne jego części. Przedstawia on raczej rozpaczliwy obraz. Na naszych oczach prowadzi się niesprawiedliwe wojny, jeden naród uciska i wyzyskuje drugie narody, w pewnych krajach dyktatury wojskowe stosują najbrutalniejsze formy rządów, torturują i zabijają więźniów, jedna część ludzkości bogaci się kosztem drugiej, jedni są syci, drudzy żyją w nędzy, a nawet umierają z głodu, ludzie biali przeprowadzają segregację rasową i nie chcą przyznawać równych praw ludziom czarnym itd. Czy wobec tego stanu rzeczy chrześcijanie mogą zajmować stanowisko obojętne? (…) Czy Ewangelia zwiastowania przez Jezusa Chrystusa i o Jezusie Chrystusie nie powinna nas zobowiązywać do opowiedzenia się po stronie uciemiężonych, prześladowanych, głodnych, tych wszystkich, którzy znajdują się w materialnej i duchowej potrzebie? Jakie jest posłannictwo chrześcijan w tym świecie? Jakie jest nasze luterańskie posłannictwo? Oto pytania.
Nad tymi zasadniczymi pytaniami zastanawiali się delegaci Kościołów luterańskich zebrani w Évian, pełni troski zarówno o wierność względem Ewangelii i Pana Kościoła Jezusa Chrystusa, jak i o współczesny świat, to znaczy o ludzi, którzy bez względu na różnice są przecie naszymi bliźnimi, wobec których powinniśmy się kierować miłością. (…)
Wielu uczestników zgromadzenia odniosło wrażenie że w Évian zakończył się dotychczasowy etap działalności Federacji, który trwał od czasu jej założenia w 1947 r. i że zarysował się etap nowy. Łączy się to m.in. z tym, iż pionierzy jedności luterańskiej, której rzecznikiem była i jest Federacja Luterańska, odeszli i że jej ster przejęła nowa generacja, pełna świeżych sił i nowych myśli”.
bp dr Andrzej Wantuła, „Zwiastun” 17/1970
Oświadczenie prezydium ŚFL
„Rosnące trudności i nowy rozwój wypadków skłoniły Światową Federację Luterańską do zmiany miejsca obrad Piątego Ogólnego Zgromadzenia. Odpowiedzialne czynniki ŚFL doszły niestety do wniosku, że w Porto Alegre nie ma odpowiednich warunków dla planowanego Zgromadzenia. Poprzednie komunikaty, donoszące, że ŚFL trwa nadal w zamiarze zwołania Ogólnego Zgromadzenia do Porto Alegre, opierały się na nadziei, jaką żywiła tak Światowa Federacja, jak i Kościół Luterański w Brazylii, że – mimo trudności wynikających z sytuacji w Brazylii – obrady Ogólnego Zgromadzenia będą właśnie okazją do wspólnego rozprawienia się ze stojącymi przed nami problemami.
Jednak okazało się w międzyczasie, że Zgromadzenie Ogólne w Brazylii nie będzie mogło tak skutecznie złożyć świadectwa i rozwinąć dialogu, jak tego wymaga obecna polaryzacja opinii.
Oświadczenia licznych delegacji, że nie wezmą udziału w Ogólnym Zgromadzeniu w Porto Alegre i reakcja Brazylii na tę decyzję wskazują na napięcie, które nie sprzyja atmosferze pracy, w jakiej powinno obradować Ogólne Zgromadzenie. Jakkolwiek Kościół brazylijski jeszcze raz wyraził gotowość przyjęcia Ogólnego Zgromadzenia, mamy nadzieję, że i on znajdzie zrozumienie dla powziętej decyzji.
Ogólne Zgromadzenie odbędzie się w przewidzianym terminie (14-24 lipca) w pobliżu Genewy. Zmiana miejsca obrad Ogólnego Zgromadzenia nie zwalnia Światowej Federacji Luterańskiej od zobowiązań, które ciążą na niej w związku z tematem: »Posłani do świata«. Zadaniem Ogólnego Zgromadzenia będzie przeanalizowanie obecnych trudności, wyciągnięcie z nich wniosków oraz sformułowanie świadectwa odpowiadającego wspólnocie Kościołów. Tocząca się dyskusja wskazuje, że Ogólne Zgromadzenie właściwie już się rozpoczęło.
Jesteśmy przekonani, że dotychczasowa konfrontacja poglądów doprowadzi do pozytywnych wniosków. Zaniechajmy wzajemnych zarzutów, nie unikajmy ciążących na nas zobowiązań, bądźmy świadomi tego, że pragnieniem Federacji jest, aby Kościoły członkowskie widziały swój cel w pojednaniu wszystkich ludzi w mocy Ewangelii.
Prezydent: Dr Fredrik A. Schiotz, USA
Wiceprezydenci: Arcybiskup dr Martti Simojoki, Finlandia,
Biskup dr Andrzej Wantuła, Polska
Skarbnik: Wiceprezydent dr Rudolf Weber, NRF”.
„Zwiastun” 14-15/1970
„Zwiastun Ewangelicki” 5/2023
