Sprawiedliwe zatrudnianie migrantów
W ramach projektu Ekumeniczny punkt konsultacyjny ds. migracji – Gościnny Kościół, prowadzonego przez Polską Radę Ekumeniczną (PRE), odbyła się międzynarodowa konferencja na temat sprawiedliwego zatrudnienia migrantów. Dyskutowano o takich problemach, jak wyzysk, brak ochrony socjalnej, niewolnictwo. Zastanawiano się też nad rolą Kościołów w ich rozwiązywaniu.
Konferencja odbyła się online 23 września 2021 r. „Temat konferencji nie może być nam, chrześcijanom, obojętny” – podkreślił na początku spotkania nowy prezes PRE bp Andrzej Malicki (met.).
O tym, dlaczego Kościoły angażują się w rozwiązanie kwestii nielegalnego zatrudnienia migrantów, mówił ks. Grzegorz Giemza, dyrektor PRE. Zwrócił uwagę, że praca zawodowa to jeden z najistotniejszych wymiarów życia człowieka, zapewniający nie tylko egzystencję, ale też możliwość samorealizacji. Przytoczył nowotestamentowe słowa: „Zasługuje robotnik na swoją zapłatę” (1 Tm 5,18). „Chodzi tu o sprawiedliwość, godność każdego człowieka i stawanie po stronie słabszych” – podkreślił. Przypomniał Przesłanie Kościołów w Polsce w sprawie uchodźców podpisane w 2016 r. przez Kościoły członkowskie PRE i Kościół Rzymskokatolicki. Praktycznym wymiarem tego przesłania jest projekt PRE Gościnny Kościół.
Problemy sprawiedliwego zatrudnienia migrantów w Polsce na przykładzie Etiopczyków przedstawił Mersha Woldu, prezes Stowarzyszenia Etiopsko-Polskiego Selam. Tłumaczył, że ludzie wyjeżdżają ze swojego kraju albo z powodów politycznych albo zarobkowych. Zwrócił też uwagę na problemy zatrudniania przez agencje. Tacy migranci zarobkowi często pracują po kilkanaście godzin na dobę, siedem dni w tygodniu, bez ubezpieczenia, a pierwszą wypłatę otrzymują dopiero po dwóch miesiącach. „Niektórzy pracownicy nie wiedzą, w jakiej są miejscowości. To jest niewolnictwo” – podkreślił prelegent.
Dyrektor Diakonii Polskiej Wanda Falk mówiła o doświadczeniach dotyczących sprawiedliwego zatrudnienia na podstawie projektu pilotażowego Diakonii Polskiej „FairCare”. Projekt ten, prowadzony we współpracy z niemieckimi organizacjami diakonijnymi, był odpowiedzią na zjawisko zatrudniania „na czarno” Polek do opieki nad osobami starszymi w Niemczech. Celem projektu było zapewnienie legalnego zatrudnienia, z pełną ochroną prawną, zabezpieczeniem socjalnym, normowanym czasem pracy i wliczeniem tego zatrudnienia do stażu pracy.
O zaangażowaniu Kościołów w Europie na rzecz sprawiedliwego zatrudnienia migrantów mówił dr Torsten Moritz, sekretarz generalny Komisji Kościołów ds. Migrantów w Europie. Podkreślił, że trzeba głośno mówić o istnieniu w Europie niewolniczej pracy migrantów i przeciwdziałać temu zjawisku poprzez tworzenie legalnej migracji zarobkowej. „Jako Kościoły powinniśmy orędować za tym, aby migranci zarobkowi mogli przyjeżdżać ze swoimi rodzinami” – przekonywał. Zwrócił też uwagę, że wiele sytuacji wyzysku pracowników wynika z tego, że jako konsumenci chcemy towarów i usług, ale nie chcemy za nie płacić. „Kiedy coś od kogoś kupujemy lub korzystamy z czyichś usług, musimy nalegać, aby były tam przestrzegane zasady legalnego zatrudnienia” – powiedział.
Wśród możliwych działań Kościołów w Polsce na rzecz sprawiedliwego zatrudnienia migrantów wymieniono: tworzenie sieci kontaktów, wymianę doświadczeń, inicjatywy oddolne bezpośrednio wspierające migrantów czy dialog z administracją rządową na temat problemów, z którymi mierzą się migranci. Zwrócono też uwagę, że ważnym zadaniem Kościołów jest tworzenie właściwego sposobu mówienia o problemach migracji.
(mk)
Jak pandemia zmieniła Kościół?
O tym, jak półtora roku pandemii COVID-19 zmieniła duszpasterstwo, praktykę nabożeństwa i działalność diakonijną, dyskutowali przedstawiciele Kościołów z Niemiec, Polski, Węgier i Włoch podczas konferencji Polskiej Rady Ekumenicznej (PRE) i Kościoła Ewangelickiego Westfalii. Odbyła się ona online 29 i 30 września 2021 r.
O społeczno-etycznych i eklezjologicznych wyzwaniach związanych z pandemią mówili prof. Traugott Jähnichen z Uniwersytetu Ruhry w Bochum i ks. prof. Sándor Fazakas z Uniwersytetu w Debreczynie. „W Niemczech mówimy o milczeniu Kościoła od rozpoczęcia pandemii” – opowiadał prof. Jähnichen. Zastanawiał się, czy pandemia jest znakiem w kontekście cywilizacji i kultury oraz jak radzić sobie z poczuciem winy.
Ks. prof. Sándor Fazakas zauważył, że konieczność komunikacji zdalnej spowodowała pojawienie się wielu form życia religijnego w Internecie, co postawiło pytania o granice wspólnoty, jaka jest rola duszpasterzy i czy można przystępować w ten sposób do sakramentów. Na Węgrzech teraz więcej osób ogląda transmisje nabożeństw online, niż wcześniej chodziło do kościoła. „Przestrzeń wirtualna wpływa na nasze relacje – podkreślił węgierski teolog. – Pojawia się pytanie, czy nie powinniśmy w przyszłości liczyć się z powstaniem Kościołów online”.
Uczestnicy konferencji dzielili się również swoimi doświadczeniami duszpasterskimi i diakonijnymi z okresu pandemii. Ks. Marcin Ratka-Matejko z parafii w Jastrzębiu-Zdroju opowiadał, że lockdown stał się okazją do zaangażowania się niektórych parafian przy obsłudze transmisji nabożeństw, zintensyfikowania współpracy z parafiami sąsiedzkimi, a także przekonania się, co można usprawnić w działalności parafii.
Ks. Anikó Révész z Węgierskiego Kościoła Reformowanego mówiła, że w pierwszym okresie pandemii, nastąpił wzrost liczby połączeń na numer duszpasterstwa telefonicznego. Wiele osób skarżyło się na izolację i depresję.
Ks. Matthias Mißfeldt, duszpasterz szpitalny w Dortmundzie zwracał uwagę na problemy związane z izolacją pacjentów chorych na COVID-19. Zwrócił też uwagę na to, że w przypadku śmierci chorego brak możliwości pożegnania go przez bliskich przyczyniał się do pogłębienia ich żałoby.
O działalności w sytuacji pandemii Prawosławnego Ośrodka Miłosierdzia Diecezji Białostocko-Gdańskiej ELEOS mówiła Marta Chomaniuk. Pomoc dla bezdomnych była prowadzona mimo ograniczeń. Wydawane były paczki z żywnością i środkami higienicznymi.
Konferencja zakończyła się nabożeństwem. Rozważanie wygłosił dyrektor PRE ks. Grzegorz Giemza.
(mk)
„Zwiastun Ewangelicki” 20/2021