WIARA I MUNDUR. RYSZARD PASZKO I INNI KAPELANI EWANGELICCY, Ewangelickie Duszpasterstwo Wojskowe i Centralna Biblioteka Wojskowa, Warszawa 2019, s. 192.
Publikacja wydana z okazji stulecia Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego jest właściwie albumem. Jego największym walorem są reprodukcje dokumentów i zdjęć związanych z życiem i służbą pierwszego kapelana ewangelickiego duszpasterstwa wojskowego w II Rzeczpospolitej. Ks. gen. bryg. Ryszard Paszko to postać nietuzinkowa – z zainteresowaniem śledzi się jej losy. Fotografie z wojskowych uroczystości, a także zdjęcia dyplomów i legitymacji, listów gratulacyjnych i rozkazów pochwalnych oraz odznaczeń, kontrastują z dokumentami piętnującymi „nieodpowiednie i niestosowne zachowanie wobec władz okupacyjnych” – przed odzyskaniem niepodległości. To najlepiej ukazuje patriotyczną postawę zamordowanego w obozie NKWD duchownego, który do czynnej służby zgłosił się w 1939 roku na ochotnika. Fotografie rodzinne, listy, wizerunki kościołów i plebanii, gdzie służył, uzupełniają obraz jego sylwetki.
Pozostałe rozdziały poświęcone są kapelanom wojskowym – luteranom i reformowanym w okresie międzywojennym, w czasach PRL-u oraz współcześnie. Ich sylwetki można poznać poprzez przebieg służby, opinie przełożonych, własnoręczne życiorysy itp. Również w tych częściach zadbano o bogaty materiał ilustracyjny.
Jan Szturc, współpraca Aneta Sokół, Karol Długosz, Karol Karski, DZIAŁALNOŚĆ POLSKIEGO TOWARZYSTWA EWANGELICKIEGO 1919–1983–2019, Polskie Towarzystwo Ewangelickie, Katowice 2019, s. 408.
Książka obejmuje dzieje stowarzyszenia od jego poznańskich początków przed stoma laty, po dzień dzisiejszy. Pierwsza część prezentuje działania podejmowane dla zjednoczenia polskojęzycznych ewangelików z Wielkopolski i powołania do życia polskojęzycznych parafii, druga, najkrótsza, dotyczy lat 1945-1983, gdy udało się reaktywować stowarzyszenie w realiach politycznych niesprzyjających organizacjom religijnym, a szczególnie mniejszościowym.
Trzecia część, najlepiej udokumentowana, wsparta relacjami działaczy biorących czynny udział w opisywanych wydarzeniach, obejmuje dzieje współczesne. Przedstawiono nowe zasady funkcjonowania towarzystwa jako organizacji ogólnopolskiej, co umożliwiły przemiany społeczno-polityczne lat 80. ub. wieku. Przybliżona została też działalność wydawnicza stowarzyszenia oraz takie przedsięwzięcia, jak Światowe Zjazdy Ewangelików Polaków czy Fora Ewangelickie. Ponadto obszernie zrelacjonowano specyfikę działania poszczególnych 22 oddziałów istniejących w całym kraju. Uzupełnieniem są sylwetki członków honorowych PTE, zasłużonych dla jego rozwoju.
„Zwiastun Ewangelicki” 4/2020
